Spergula pentandra (Delice kişniş)

derleyen:

Özet

Spergula pentandra (Delice kişniş) genelde çalılık alanlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Caryophyllales

Karanfil takımı

Caryophyllaceae

Karanfilgiller

Spergula

Delicekişniş

Tanımı

Spergula pentandra (Delice kişniş) genellikle 5 ila 30 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde yükselici ve çıplak ya da seyrekçe havlıdır. Yapraklar 1 ila 2,5 cm uzunluğunda ve şeritsi olup alt yüzeyleri oluklu değildir. Yaprak demetleri, düğümlerarasından çok daha kısadır. Çanak yapraklar 3 ila 4 mm uzunluğunda, yumurtamsı ve sivri uçludur. Taç yapraklar mızraksı ve sivri uçlu olup çanak yapraklardan hafifçe daha uzundur. Ercik genellikle 5 adettir. Kapsül 4 ila 5 mm uzunluğunda ve çanak yapraklardan hafifçe daha uzundur. Tohumlar, kanat hariç 0,8 ila 1 mm uzunluğunda ve tohumla aynı uzunlukta olan beyaz renkli ve parlak kanatlıdır. Spergula arvensis‘ten tipik olarak daha küçüktür ve tohum yapısı ile ondan kolaylıkla ayırt edilebilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa ve Akdeniz havzasında yayılış gösterir ancak günümüzde Kuzey Amerika’ya da dağılmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Tarlalar, tahrip edilmiş araziler ve kumlu bölgelerde görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde delice kişnişi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins Latince saçılan anlamına gelir. Tohumlarının erkenden ekilmesine işaret eder. Cins için önerilen delicekişniş adı, Spergula arvensis’in İngilizce yaygın adlarından biri olan wild coriander’ın tercüme edilmiş hali gibi gözükmektedir. Tür adı Antik Yunanca beş ercikli anlamına gelir ve açık bir şekilde türün stamen sayısına işaret eder. Özgün tanımda bu “foliis verticillatis, floribus pentandris” olarak belirtilmiştir. Ancak bu sayı türün teşhisi için bir standart değildir.

Fotoğrafları