Taraxacum waltheri (Seyyah çıtlığı)

derleyen:

Özet

Taraxacum waltheri (Seyyah çıtlığı) genelde çayırlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan endemik bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Taraxacum

Karahindiba

Tanımı

Taraxacum waltheri (Seyyah çıtlığı) genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen bir bitkidir. Sıkapa pembemsi kahverengi ya da morumsu renkli olup yapraklardan daha uzundur. Yapraklar mızraksı ve iki tarafından 5 ya da 6 adet lobludur. Yaprak sapı dar ve mor renklidir. İnvolukrum 1 ila 1,5 cm çapındadır. Dıştaki filariler mızraksı, geriye kıvrık ya da yayık, yeşil ila morumsu ve kenarları dar olup beyaz renklidir. Kömeç 2,5 ila 3 cm çapındadır. Dilsi çiçekçikler soluk sarı renkli ve alt yüzeyi mor şeritlidir. Tepecik yeşil renklidir. Kapçık kızılımsı kahverengi ve sıkça dikenlidir. Sorguç 5 ila 6 mm uzunluğunda ve beyaz renklidir. Gaga 8 ila 10 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita] Makilik alanlar, yol kenarı ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle mart ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde seyyah çıtlığı adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Arapça yoksul otu anlamına gelir ve bu bağlamda bitkilerin kıtlık zamanlarda tüketilmesine işaret etmektedir. Bitkiden bu isimle ilk bahsedenler Râzî ve İbn-i Sînâ’dır. İkinci bir görüşe göre Antik Yunanca hastalık devası anlamına gelmektedir. Özellikle Taraxacum officinale (karahindiba), antikçağdan beri hayli yaygın bilinen ve kullanılan tıbbi bir bitkidir. Tür, bitkiyi 1975 yılında Sapanca gölü civarından toplayan Hamburg Herbaryumu’nda çalışmış Alman bitkibilimci Kurt Walther onuruna adlandırılmıştır.

Fotoğrafları