Campanula rapunculoides subsp. cordifolia (Kacaftra)

Tanımı

120 cm büyüyebilir. Gövde basit, dik, hafif tüylü ve yapraklar kısa tüylüdür. Taban yaprakları üçgensi, dar, yüreksi ya da yuvarlak tabanlı, pürüzlü kenarlı ve 12 cm uzunluğundadır. Üst yapraklar sapsız, mızraksı ve kısa saplıdır. Çiçeklenme, baş aşağı duran çok sayıda çiçek halindedir. Çiçekler parlak mavi ya da nadiren beyaz renklidir. Bunlar 2 ila 4 cm uzunluğunda, kısa saplı ve bırahte koltukları tarafındadır. Bırahte yapraklardan oldukça farklı ve kısadır. Çanak yapraklar mızraksı ila yumurtamsı mızraksı arası, düz ve tabanda 2.5 mm genişliğindedir. Taç 1 ila 2,3 cm uzunluğunda, çan biçiminde ve beş derin lobludur. Agresif ve kolay yayılan bir bitki olması nedeniyle kısa sürede istilacı hale gelir. Tohumlar ağustos ve ekim aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Yetiştirilmesi kolay bir bitkidir. -15 dereceye kadar dayanıklıdır. Tohumlar 18 derecede 2 ila 4 haftada çimlenir.

Gıda

Yaprak, kök ve sürgünler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. C vitamini bakımından zengindirler.

Tıp

Çiçekli gövdeler karın ağrısı, şişkinliğe ve vücut ağrılarına karşı kullanılır. Kaynatıldıktan sonra karın bölgesine uygulanır ve sarılır.

Etimoloji

Cins adı Latince küçük çan anlamına gelir. Cinsin taç yapısına işaret eder. Tür adı Antik Yunanca Campanula rapunculus’a benziyor anlamına gelir. Türün Campanula rapunculus (Firenk salatası) ile yakınlığına işaret eder. Özgün tanımda bu “Campanula hortensis, rapunculi radice” olarak belirtilmiştir. Alttür adı ise Latince yürek yapraklı anlamına gelir ve türden ayırt edici özelliğini vurgular. Özgün tanımda bu “folia radicalia et inferiora cordata” olarak belirtilmiştir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Türkiye ve Kafkasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Orman açıklıkları, çalılıklar ve kayalık yamaçlarda görülür. Başiskele ilçesinde gözlemlenmiştir. Temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açar. 400 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde kacaftra adı ile bilinmektedir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.