Iris sintenisii (Çatal süsen)

derleyen:

Anahtar kelimeler: Avrupa-Sibirya elementi, Süs bitkisi, Tehdit altında olmayan bitki, Zehirli bitki.

Tanımı

Iris sintenisii (Çatal süsen) 10 ila 40 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde silindirik ya da hafifçe yassı ve dalsızdır. İnce, sert ve kısa rizomludur. Yapraklar 10 ila 50 cm uzunluğunda ve 0,3 ila 0,5 cm genişliğinde, şeritsi, mat yeşil ila koyu yeşil renkli, sert, sipsivridir. Yapraklarda belirgin damarlar mevcuttur. Yapraklar genellikle gövdeyi aşar. 2 ila 3 arası sıpata, 3,5 ila 7,5 cm uzunluğundadır. Çiçekler kokulu değildir ve 5 ila 6 cm çapındadır. Bunlar menekşe mavi, mavi mor, mavi, mor ya da menekşe renklidir. 2 çift taç yaprak ve 3 büyük çanak yaprak görülmektedir. Kapsül dikdörtgensi, 1,5 cm uzunluğunda ve 1 cm genişliğindedir.

Süsen ile ilgili bilgi → Iris || Süsengiller ile ilgili bilgi → Iridaceae

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak batı Avrupa ve Rusya’da yayılış gösterir. Çayır, çalılık ve ormanlık alanlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 100 ila 1200 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Alt türler → Sinonimler → Herbaryum

Etimoloji

Cins adını Iris’ten almıştır. Hesiodos, Iris’in gökkuşağını simgelediğini, bu nedenle yer ile gök ya da diğer bir deyişle tanrılar ile insanların arasında bir köprü görevi gördüğünü kaydetmektedir. Doğallıkla Iris, tıpkı Hermes gibi tanrıların habercisidir. Çoğunlukla Hera’nın sürdüğü at arabasının arkasında oturur bir biçimde resmedilmiş olan İris, birçok primitif kavimde görülen, gökkuşağının cennetle yeryüzü arasında bir iletişim görevi üstlendiği yönündeki inanışın kişiselleştirilmiş halidir. Çiçeklerinin yoğun renk varyasyonuna sahip olması nedeniyle gökkuşağı ile ilişkilendirmiştir. Tür 4 Nisan 1847 – 6 Mart 1907 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Paul Ernst Emil Sintenis‘e adanmıştır. Türkiye, Suriye, Irak, Türkmenistan, İran ve Yunanistan gibi ülkelerden bitki örnekleri toplayan bilim insanının topladığı bitkilerin bir bölümü II. Dünya Savaşı sırasında yok oldu.