Asphodeline (Deliçiriş)

Özet

Asphodeline (Deliçiriş) etli kökleri ve yaz başında açan kokulu çarpıcı çiçekleri olan türleri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Asphodelaceae

Çirişotugiller

Tanımı

Asphodeline (Deliçiriş) tek, iki ya da çok yıllık rizomlu ve bir metre civarı boylanan bitkilerden oluşan bir cinstir. Rizomlar etlidir. Gövde dik ve boyunca yapraksıdır. Yapraklar çok sayıda, tabanda ya da gövdede, almaşlı dizilişli, belirgin biçimde damarlı, yeşil ila mavi yeşil renkli ve şeritsidir. Yaprak tabanı zarsı, kılıflı ve kenarları düzdür. Sıkapa boş ya da doludur. Çiçek durumu sıkıca çok çiçekli, salkım ya da bileşik salkım halindedir. Çiçekler sarı, sarımsı turuncu, pembemsi ya da beyaz renklidir. Tepal altı adet, tabanda birleşik, dik ya da yayılıcı, eşit uzunlukta ve belirgin birer damarlıdır. Çiçek sapları eklemlidir. Ercik altı adet, serbest, tepalden daha kısa ve belirgindir. Meyve küresel sert bir kapsül olup kendi kendine açılır. Tohum üç ila altı adet, siyah renkli, köşeli ya da kanatlıdır.

Fidelerin çiçek açması için gereken süre yaklaşık üç yıldır. Çiçekler başakta rastgele açılır, ancak hızla solarak yerini başka çiçeklere bırakır. Cins Akdeniz havzasına özgüdür ancak bazı türleri süs bitkisi olarak dolaşımdadır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Asphedolus cinsinin dişil çekiminden elde edilmiştir. İki cins aynı familyadadır ve birbirlerine oldukça benzerler.

Kocaeli’ndeki türler

Asphodeline lutea

Asphodeline lutea

Sarı çiriş