Özet
Heracleum (Öğrekotu) bazı türleri cilt şikâyetlerine yol açan, çoğunlukla sağlam görünümlü ve aromatik bitkilerden oluşan bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Heracleum (Öğrekotu) iki ya da çok yıllık ve sıklıkla aromatik olan bitkilerden oluşan bir cinstir. Bazı türleri cüce iken bazı türleri beş metreye kadar boylanmaktadır. Alt yapraklar basit ve loblu ya da 1 ila 2 teleksidir. Yaprak kılıfı sıklıkla iri ve yumuşaktır. Çanak yapraklar miniktir. Şemsiye çok sayıda, birleşik ve saplıdır. İnvolukrum mevcut ya da değildir. Çiçekler beyaz ya da zaman zaman pembe ve soluk yeşil renklidir. Merkezdeki şemsiye çiçekleri erselik ve yanal olanların merkezindekiler erkek ya da erseliktir. Çanak dişleri mevcut, küçük ve genellikle dökülücüdür. Meyve dairesel ila genişçe ters yumurtamsı ve sırt bölümünde güçlü biçimde sıkıştırılmıştır. Cins kuzey yarımküreye özgüdür. [Harita, Sinonimler, Türler]
Etimoloji
Cins adını tanrı Jüpiter ile ölümlü Alcmene’nin oğlu olan ve bu nedenle yarı tanrı kabul edilen Hercules’den (Ἡρακλῆς) almaktadır. Roma yazınında Hercules olarak geçen karakter, Hellen mitolojisinde bahsedilen Heracles’in karşılığıdır. Cinse ait bazı üyeler 2 metreye aşan boya sahiptirler, bu nedenle bitkinin boyutu ile Hercules arasında bir bağlantı kurulmuştur. Diğer bir neden ise; bitkinin iyileştirici özelliklerinin ilk defa Hercules tarafından keşfedildiğine yönelik inanıştır. Antikçağ yazınında bitki, tedavi edici özellikleri ile meşhur olan bitkiler (panacea) arasında sayılmaktadır. Plinius, her ne kadar modern literatürde bu isimle anılmıyor olsa da, adını Hercules’den alan üç bitkiyi daha zikreder. İlki bir ballıbaba türüdür ancak bunun hangi bitki olduğu bugün bilinmemektedir. İkincisi; Heracleon siderion olarak bilinen, sulak yerlerin yakınlarında yetişen ve kılıç ya da mızrakla alınan yaraları iyileştirmede oldukça etkili olan bir bitkidir. Bu bitkinin dağ ıtırı (Geranium robertianum) olduğu düşünülmektedir. Sonuncusu ise banotudur (Hyoscyamus). Çeşitli faydalarının yanı sıra delilik ve vertigoya neden olan bir bitkidir. Origanum vulgare türü de heraclium olarak bilinir.
