Telekia (Puğre)

Telekia (Puğre) hakkında genel bilgiler.

Özet

Telekia (Puğre) genelde orman sınırlarında görülen ve iri sarı çiçekler açan hayli sağlam yapılı ve popüler bir süs bitkisidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Telekia (Puğre) uzun boylu, kalın rizomlu, genellikle 50 ila 200 cm büyüyebilen ve çok yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir. Gövde dik, tek, tepede dallı ve kısa yayılıcı ve salgılı tüylüdür. Yapraklar 10 ila 4 cm uzunluğunda, yumurtamsı, alttakiler yüreksi ve saplı, üsttekiler sapsız ve yarı sarılıcıdır. Çiçek başları ışınsal, 5 ila 9 cm çapında, genellikle bir kaç adet olup gevşek salkım halindedir. İnvolukrum yarı küresel ve 15 mm çapındadır. Filariler birkaç sıra halinde, yumurtamsı ila yumurtamsı-mızraksı ve küt uçludur. Dilsi çiçekçikler tek sıra halinde, 3 cm uzunluğunda ve sarı renklidir. Tüpsü çiçekçikler çok sayıda ve kahverengi-sarı renklidir. Kapçık silindirik, 6 mm uzunluğunda, boyunca kabarık çizgili, sarı-kahverengi ve çıplaktır. Cins Doğu Avrupa ile Kafkasya arasındaki bölgeye özgüdür ancak günümüzde Batı Avrupa’ya da dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins 1 Kasım 1845 – 10 Mart 1916 tarihleri arasında yaşamış Macar kaşif Sámuel Teleki’ye adanmıştır. Kenya ve Turkana Gölü’ne yaptığı keşif gezilerinde çok sayıda bitki ve hayvan örneğini Avrupa’ya getirmiştir. Ancak onun keşfettiği tür (Telekia africana) günümüzde Telekia cinsinden çıkarılmıştır.

Kocaeli’ndeki türler

1

Cuscuta europaea (Bostanbozan) tek ya da çok yıllık otlar ile çalıların üzerinde görülen ve yaz aylarında çiçek açan parazit bir bitkidir.

3

Cuscuta planiflora (Gökten yağan) genelde otların üzerinde görülen ve bahar ortasından yaz sonuna kadar çiçek açan parazit bir bitkidir.

5

Cuscuta campestris (Kafir saçı) tarım ürünlerine zarar veren ve istilacı potansiyeli yüksek olan parazit bir bitkidir.

7

Convolvulus tricolor (Gündüz sarmaşığı) üç renkli çiçekleri nedeniyle yaygın olarak yetiştirilen popüler bir süs bitkisidir.

9

Convolvulus arvensis (Tarla sarmaşığı) en agresif istilacı bitkilerden biri olan ve neredeyse her habitat türünde görülen bir bitkidir.

11

Convolvulus lineatus (Top yayılgan) yüksek rakımlardaki steplerde görülen ve bahar ortasından yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.

13

Convolvulus pentapetaloides (Beş yayılgan) genelde kumlu topraklarda görülen ve bahar ortasından yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Derleyen

İzmitli, Kocaeli Üniversitesi'nde bitki tarihi üzerine çalışıyor.

Hakkında

Kocaeli’nde görülen bitkilerin klasik ve modern kaynaklara göre tıbbi, mutfak, ekonomik, vb. alanlardaki potansiyelinin ortaya konması amaçlanmış, ayrıca ilin bitki zenginliği fotoğraflarla desteklenerek ilgililer için bir kaynak oluşturulması gayesi güdülmüştür.