Euonymus (İğağacı)

Özet

Euonymus (İğağacı) hem mevsim geçişlerinde yapraklarının aldığı renkler ve hem de çarpıcı meyveleri nedeniyle yetiştirilen bitkilerden oluşan bir cinstir.

Hiyerarşi

Tanımı

Euonymus (İğağacı) çıplak ya da havlı çalılar ya da küçük ağaçlardan oluşan bir cinstir. Dalcıklar silindirik ya da dört köşelidir. Yapraklar genellikle karşılıklı, nadiren almaşlı, dökülücü ya da her dem yeşildir. Sitipül ve yaprak sapı mevcuttur. Yaprak kenarı düz ya da dişli ve yaprak damarları teleksidir. Çiçek durumu koltuklarda ya da terminal ve talkım halindedir. Çanak yapraklar 4 ya da 5 adet ve serbesttir. Taç yapraklar 4 ya da beş adet ve beyaz, yeşil, sarı, kırmızı ya da mor renklidir. Ercik 4 ya da 5 adettir. Yumurtalık üst durumlu ve 4 ya da 5 bölümlüdür. Bölüm başına iki adet tohum taslağı vardır. Boyuncuk ve tepecik bir adettir. Kapsül küresel ya da ters yumurtamsı, etli ve kendi kendine açılıcıdır. Tohumlar kısmen ya da tamamen parlak sarı, turuncu ya da kırmızı renkli etli bir yapı tarafından kuşatılmıştır. Cins özellikle Çin olmak üzere dünyanın büyük bölümünde yayılış göstermektedir. Bitki silinmez hatıraları simgeler. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins Antik Yunanca iyi isimli anlamına gelir. İsimlendirmenin nedeni açık değildir, ancak zehirli olduğuna dair yanlış inanç nedeniyle ironi yapılmış olabilir. Bu durumda kötü isimli olmalıydı. Antikçağda bitkinin otçul hayvanları zehirlediğine inanılırdı ve bu nedenle bitkiler ‘olumlu’ bir isim konulmak için geçerli bir nedene sahip değildi. Beri taraftan bitki otçul hayvanlar için zehirli değildir, aksine onların besili olmalarını sağlar. Bu durumun nedeni Yunanca ile Latince arasındaki tercüme hatasından kaynaklanmaktadır. Theophrastus’un kullandığı kelime bitkinin meyvesinin “kan kırmızı” rengine işaret etmektedir ancak kelime Yunancada ölüm anlamına da gelmektedir. Metin Latinceye tercüme edilirken ölüm anlamı tercih edilmiştir. Kelime ayrıca şans eseri anlamına da gelir, bitkiler antikçağda üretkenlikleri ile meşhurdu. Türkçe adı iğağacı, çalıların geçmişte yün eğirme amaçlı iğ yapımında kullanılmalarına işaret eder.

Kocaeli’ndeki türler