
Taflan
Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Süs bitkisi, Arkeofit bitki.
Dolaşım
Bitkiler › İğağacı takımı › İğağacıgiller › İğağacı › Taflan
Dağılımı
Bitki doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir ancak peyzaj bitkisi değeri ile dünyanın tamamında görülür.
Genel bilgiler
2 ila 3 metre büyüyebilir. Her dem yeşildir. Gövde diktir. Dallar gri yeşil ila gri kahverengi, silindirik ve çıplaktır. Yapraklar karşılıklı dizilişli, oval, 3 ila 7 cm uzunluğunda ve dişli kenarlıdır. Yaprak sapı en çok 1 cm uzunluğundadır. Çiçek kurulu genellikle koltuklarda belirir. Çiçekler gösterişsiz, dört parçalı, yeşilimsi beyaz renkli ve 5 mm çapındadır. Meyve küresel kahverengi, sarı ila kırmızı renklidir. Tohumlar koyu kahverengi, küresel; tohumları çevreleyen aril ise turuncu kırmızı renklidir. Güz aylarında meyve açılarak pembe tohumları dışarı çıkarır.
Gözlem
Peyzaj alanlarında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Taflan.
Çiçek zamanı
Nisan-Haziran ayları.
Yükseklik
0-800 metre arası.
Etimoloji
Cins Antik Yunanca “şanslı isimli” anlamına gelir. İsimlendirmenin nedeni açık değildir, Antikçağda bitkinin otçul hayvanları zehirlediğine inanılırdı ve bu nedenle bitkiler ‘olumlu’ bir isim konulmak için geçerli bir nedene sahip değildi. Beri taraftan bitki otçul hayvanlar için zehirli değildir, aksine onların besili olmalarını sağlar. Bu durumun nedeni Yunanca ile Latince arasındaki tercüme hatasından kaynaklanmaktadır. Theophrastus’un kullandığı kelime bitkinin meyvesinin “kan kırmızı” rengine işaret etmektedir ancak kelime Yunancada ölüm anlamına da gelmektedir. Metin Latinceye tercüme edilirken ölüm anlamı tercih edilmiştir. Kelime ayrıca “şans eseri” anlamına da gelir, bitkiler antikçağda üretkenlikleri ile meşhurdu. Türkçe adı “iğağacı”, çalıların geçmişte yün eğirme amaçlı iğ yapımında kullanılmalarına işaret eder. Tür adı Latince “Japonya” anlamına gelir. Türün tip yerine işaret eder.
Mutfak
Genç yaprakları kaynatılarak tüketilebilir. Geç yapraklar toz haline getirilip gıda boyası olarak kullanılır.
Geleneksel tıp
Gövde kabuğu antiromatizmal, idrar söktürücü ve toniktir.
Dikkat
Tohumları zehirli olabilir.
Fotoğrafları
Literatür
Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsaliensis, ser. 2 3: 208. 1780. Thunb.