Dioscorea (Dolangaç)

Özet

Dioscorea (Dolangaç) besin maddeleri açısından zengin olmaları nedeniyle bazı bölgelerde temel beslenme maddeleri arasında yer alan türleri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Dioscoreales

Dolanbaç takımı

Dioscoreaceae

Dolanbaçgiller

Tanımı

Dioscorea (Dolangaç) iki evcikli, çıplak ya da havlı, yumrulu ya da odunsu köklü çok yıllık sarmaşıklardan oluşan bir cinstir. Gövde saat yönünde ya da aksi yönde dönmekte, dallı ya da dalsız, pürüzsüz ya da kanatlı, çok köşeli ya da silindirik ve çıplak ya da zaman zaman dikenlidir. Bazı türler yaprak koltuklarında küçük soğanlar üretmektedir. Yapraklar almaşlı ya da karşılıklı dizilişli, saplı, sıklıkla yumurtamsı yüreksi, kenarları genellikle düz, zaman zaman derince ya da sığca lobludur. Çiçekler küçüktür ve koltuklarda küme, başak ya da salkım halindedir. Meyve kapsül formunda, 3 kanatlı ve bölümlerinden açılmaktadır. Bölüm başına 1 ya da 2 adet tohum bulunmaktadır, bunlar sıkıştırılmış ve genellikle kanatlıdır. Cins dünyanın büyük bölümünde yayılış göstermektedir. Yam adı verilen ve yaygın olarak tüketilen yumrular bu cinse bağlı türlerden elde edilir. Bazı türlere âdet ve mide sancıları ile ağrıları gidermek amacıyla başvurulmuştur. Yine bazı türlerinde bulunan öströjen doğum haplarının yapımında kullanılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins 40–90 yılları arasında yaşamış ve 1500 yıldır yoğun biçimde okunan De materia medica (Περὶ ὕλης ἰατρικῆς, Tıbbi Materyal Üzerine)’nın yazarı Yunan hekim, eczacı ve bitki bilimci Dioscorides Pedanius’a adanmıştır.

Kocaeli’ndeki türler

Dioscorea (Dolangaç)

Dioscorea communis

Dolangaç