Chrysanthemum (Krizantem)

Özet

Chrysanthemum (Krizantem) günümüzde süs bitkisi olarak yetiştirilen binlerce meleze sahip olan bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Chrysanthemum (Krizantem) çok yıllık otlar ya da çalımsı bitkilerden oluşan bir cinstir. Kökler liflidir. Yapraklar almaşlı dizilişli, dikdörtgensi ya da yumurtamsı, teleksi ya da elsi bölünmüş, kenarları testere dişli ya da nadiren düzdür. En üstteki yapraklar zaman zaman basit ve düz kenarlıdır. Bileşik çiçek durumu gevşek düzensiz terminal bir talkımdır ve sıklıkla tek çiçek başına indirgenmiştir. İnvolukrum kupamsı ya da nadiren çansıdır. Filariler 4 ila 5 sıralıdır. Işınsal çiçekler dişi, sarı, beyaz ya da kırmızı renklidir. Disk çiçekleri erselik, sarı renkli, tüpsü ve 5 lobludur. Kapçık silindirik ya da yumurtamsıdır. Sorguç görülmez. Cins kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüzde güney yarımküreye de dağılmıştır.

Binlerce kültivarı ve varyetesi süs bitkisi olarak dolaşımdadır. Cinse bağlı bazı türler Uzakdoğu’da kültürel öneme sahiptir. Ayrıca bazı türlerin çiçeklerinden çay yapılmakta, bazı türlerin yaprakları da haşlanarak tüketilmektedir. Kapçıklarında bulunan bir madde böceklerin sinir sistemine saldırma özelliği vardır ve bu nedenle doğal bir böcek ilacı olarak rağbet görmektedir. Bitkiler bir takım Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerinde cenaze törenlerinde kullanılmakta ve mezarlara dikilmektedir. Biz de Kocaeli’de mezarlıklara yaygın olarak dikildiğine şahit olduk. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca altın çiçekli anlamına gelir. Cinse bağlı çok sayıda türün çiçekleri sarı renklidir. Dilimizdeki krizantem adı, cins adı olan Chrysanthemum‘dan muharreftir.

Kocaeli’ndeki türler