Sideritis montana (Karaçay)

Tanımı

Sideritis montana (Karaçay) genellikle 10 ila 40 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde basit ya da tabandan dallı, seyrek ya da yoğun biçimde yünlü ve yeşilimsidir. Yapraklar dikdörtgensi ila mızraksı ya da şeritsi, sivri ya da mukronat uçlu, tepeye doğru ıraksak biçimde dişli ya da düz, 1 ila 3 cm uzunluğunda, 2 ila 10 mm genişliğinde ve en alttaki kısa saplıdır. Çiçek halkaları çok sayıda, ıraksak ya da küme halinde, 4 ila 6 adet çiçekli ve en üstteki bırahte sıklıkla sarı renklidir. Çanak çok simetrili, 6 ila 10 mm uzunluğunda, dişlerin uzunlukları eşit, dikdörtgensi ila yumurtamsı ve 3 ila 5 mm uzunluğundadır. Taç başlangıçta sarı iken zamanla kahverengi siyah renge döner ve 5 ila 7 mm uzunluğundadır.

Dağçayı ile ilgili bilgi → Sideritis || Ballıbabagiller ile ilgili bilgi → Lamiaceae

Anahtar

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ile Orta Asya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde Uzakdoğu’ya da dağılmıştır. Çalılık, yamaçlar ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Alt türler → Sinonimler → Herbaryum

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca demirden yapılma anlamına gelir. Cinsin demirden yapılan silahlardan alınan yaralanmalara karşı iyi gelmesine işaret eder. Diğer bir görüş ise çanak yaprakların mızrak ucunu andırması ile bağlantı kurulduğunu savunur. Epitet Latince dağ anlamına gelir. Türün habitat tercihine işaret eder. Ancak tür deniz seviyesinden itibaren görülür. İkili adlandırma öncesi adı “Sideritis montana, parvo flore nigro purpureo, capite medio croceo”dur.

Tıp

Zehirli bir bitki olduğu rapor edilmektedir.