Cyperus difformis (Göcelebüken)

Tanımı

Genellikle 20 ila 50 cm büyüyebilen yığınsı bir bitkidir. Gövde pürüzsüz, üçgensi ve hafifçe kanatlıdır. Kök lifli, kırmızımsı ve çok sayıdadır. Yapraklar gövdeden daha kısa, pürüzsüz, düz, şeritsi, 2 ila 4 mm genişliğinde ve 5 ila 25 cm uzunluğundadır. Çiçek kurulu basit ya da bileşik şemsiye ya da baş halindedir. 3 ila 8 arası kol görülür ve bunlar 2 cm uzunluğundadır. Başakçıklar yayık, 2 ila 8 mm uzunluğunda, şeritsi ve 10 ila 15 arası çiçek bulundurur. Dışkavuz genişçe ters yumurtamsı ila dairesel, küt uçlu, yeşil orta damarlı kahverengimsidir. Ercik bir adettir. Meyve 0,5 mm uzunluğunda, genişçe ters yumurtamsı ve üç köşelidir. Dilimizde göcelebüken adı ile bilinmektedir. Bu bitki için göcelebüken tercih edilme nedenini anlayamadık. Gerçek güçlebüken tamamen ilgisiz başka bir bitkidir.

Gözlem bilgileri

Cyperus difformis doğal olarak Avrasya, Avustralya ve Afrika’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika’ya da dağılmıştır. Nemli bölgelerde görülen bitki umumiyetle temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ve İzmit ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Harita | Sinonimler | Herbaryum

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Aramice reçine kelimesinden türetilmiş olması muhtemeldir. Epitet Latince düzensiz biçimli anlamına gelir. Çiçek durumunun yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “umbella diphylla simplici trifida” olarak belirtilmiştir.