Helictochloa compressa (Yassı yulaf)

Helictochloa compressa (Yassı yulaf), Buğdaygiller ailesine bağlı Parlakyulaf cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda Türkçe kaynaklarda Helictotrichon compressum adı ile geçmektedir. Yoğun biçimde yığınsı çok yıllık bir bitkidir. Gövde 15 ila 60 cm uzunluğunda, dik, ince, tabanda hafifçe yassı, çıplak, pürüzsüz ve 1 ya da iki düğümlüdür. Yaprak kılıfı çıplaktır. Dil 1 ila 10 mm uzunluğunda, mızraksı ve sipsivri uçludur. Yaprak ayası 3 ila 10 cm uzunluğundadır. Bunlar 1 ila 4 mm genişliğinde, genellikle boyuna katlanmış, şeritsi, sivri uçlu ve mumludur. Gövde yapraklarının ayası 0,8 ila 6 cm uzunluğunda ve gövdeye yaslanıcıdır.

Çiçek durumu bileşik salkım halinde, 4 ila 12,5 cm uzunluğunda, 0,5 ila 3 cm genişliğinde, dikdörtgensi, kahverengimsi ve 7 ila 17 adet başakçıklıdır. Çiçek sapı 1 ila 7 mm uzunluğunda ve hafifçe pürüzlüdür. Başakçık 14 ila 24 mm uzunluğunda ve 3 ila 6 adet çiçekçiklidir. Eksen bölümleri 1 ila 2,5 mm uzunluğundadır. Alt dışkavuz 8 ila 11 mm uzunluğunda iken üst dışkavuz 10 ila 13 mm uzunluğundadır. İçkavuz 9 ila 13 mm uzunluğunda, nasırlı, kırmızımsı ya da kahverengi, pürüzlü, belirgin biçimde damarlı, iki parçalı, küt uçlu ve sırt bölümünde kılçıklıdır. Kallus tüyleri içkavuzun tabanına ulaşmaktadır. Kılçık 16 mm uzunluğunda ve alt bölümde bükülmüştür. Dilimizde yassı yulaf adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Helictochloa compressa doğal olarak Balkanlar, Kırım ve Marmara bölgesinde yayılış gösterir. Kuru topraklar, deniz kenarındaki kumullar ve çam ormanlarında görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca bükülmüş ot anlamına gelmektedir. Açık bir şekilde cinsin kılçıklarının alt bölümde bükülmüş olmasına dikkat çekmektedir. Epitet Latince sıkıştırılmış anlamına gelir ve bu bağlamda başakçıkların sıkıştırılmış olmasına işaret etmektedir. Bu terim, bitkinin belirli bir parçasının, örneğin meyvesinin karşılıklı taraflarının düz olmasına dikkat çekmektedir.