Euphorbia aleppica (Haşul)

Euphorbia aleppica (Haşul), Sütleğengiller ailesine bağlı Sütleğen cinsinden minikçe sivilceli, mumlu ve 40 cm kadar boylanabilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde genellikle tabanda çok dallıdır. Alt gövde yaprakları sıkıca kiremitsi, şeritsi-kıllı, 5 ila 45 mm uzunluğunda, 0,2 ila 1 mm genişliğinde, sivri uçlu ve kenarları düzdür. Üst gövde ve kol yaprakları şeritsi-ters mızraksı, 20 ila 50 mm uzunluğunda ve 1 ila 8 mm genişliğindedir. Kolcuk yaprakları oraksı-mızraksı ya da yumurtamsı-baklavamsı, 5 ila 30 mm uzunluğunda, 3 ila 13 mm genişliğinde, kenarları düz ya da düzensiz biçimde dişli, yuvarlak ya da kamamsıdır. Kolcuk 3 ila 5 adet ve 5 ila 8 adete kadar çatallanmıştır. Koltuklardaki kollar 0 ila 15 adettir. Bezeler uzun boynuzludur. Meyve üç loblu, 2,5 mm çapında ve iyice taneciklidir. Tohumlar yumurtamsı-neredeyse küresel, 1,3 mm uzunluğunda, minikçe sivilceli ve soluk gri renklidir. Dilimizde haşul adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Euphorbia aleppica doğal olarak Akdeniz havzasından Kafkasya’ya kadar olan bölgede yayılış gösterir. Kuru taşlı yamaçlar, dere kenarı, tarlalar ve yol kenarında görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi 150 ila 1350 metre arasındaki rakımlarda Karamürsel ve İzmit ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins Euphorbus’a adanmıştır. Antonius Musa’nın kardeşidir ve Moritanya kralı Juba’nın hekimidir. Atlas dağlarında keşfettiği bir sukulent türünün laksatif etkilerini yazmıştır. Bu nedenle kral tarafından bu sütleğene onun adı verilmiştir. Epitet Latince Halep anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret etmektedir. Özgün tanımda bu “Habitat in Creta, Aleppo” olarak belirtilmiştir.