Dittrichia graveolens (Acı ot)

Dittrichia graveolens (Acı ot), Papatyagiller ailesine bağlı Sarıot cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda Türkçe kaynaklarda Inula graveolens adı ile listelenmektedir. Genellikle 20 ila 100 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde dallıdır ve bitki kötü kokuludur. Yapraklar uzun ve dar, uçlarda sivri, kenarları boyunca küçük dişli ve yüzeyleri salgılı tüylüdür. Çok sayıda çiçek başı görülür ve bunlar 16 dilsi, 40 disk çiçeğine sahiptir. İnvolukrum 0,5 ila 0,75 cm genişliğindedir. Filariler şeritsi mızraksı, kiremit gibi, 3 sıralı; dıştakiler otsu, 4 ila 5 mm uzunluğunda; içtekiler zarsı, 6 ya da 7 mm uzunluğundadır. Dilsi çiçekleri 6 ila 8 sayıdadır. Disk çiçekleri 3,5 ila 4 mm uzunluğunda, kuruduklarında zaman zaman kırmızı renklidir. Kapçık 2 mm uzunluğunda, havlı ve salgılıdır. Sorguç kahverengimsi ve 4 ila 5 mm uzunluğundadır. Dilimizde deli sarıot ve acı ot adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Dittrichia graveolens doğal olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya’da yayılış gösterir ancak dünyanın diğer bölümlerine de istilacı tür olarak dağılmıştır. Tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle ağustos ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins Papatyagiller uzmanı, 1934-2016 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci ve Berlin Botanik Bahçesi yöneticisi Manfred Dittrich’a adanmıştır. Epitet Latince güçlü kokulu anlamına gelir. Bu bağlamda türün yapraklarının rahatsız edici kokusuna dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “foliis glutinosis & graveolentibus” olarak belirtilmiştir.

Kullanımı#

Otçul hayvanlar için ölümcül olabileceği rapor edilmiştir. Hassas kişilerde dermatite neden olabileceği rapor edilmiştir. Tohumları sindirim sistemine zararlıdır.