Özet
Rosa multiflora (Yedi kızkardeş) ilimizde yaygın olarak mezarlara dikilen ve bahar sonundan yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Rosa multiflora (Yedi kızkardeş) tırmanıcı bir çalıdır. Dalcıklar silindirik ve genellikle çıplaktır. Dal dikenleri çift olup yaprakların altındadır, ancak zaman zaman seyrek biçimde dağınık da olabilirler, bunlar kavisli, 6 mm uzunluğunda, kalın, düz ve kademeli olarak tabana doğru genişlerler. Yapraklar, sap dahil 5 ila 10 cm uzunluğundadır. Kulakçık taraksıdır. Yaprakçık 5 ila 9 adet, ters yumurtamsı ya da yumurtamsı, 1 ila 5 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 2,8 cm genişliğinde, kenarları testere dişli, ucu sivri ya da yuvarlak küttür. Çiçekler bir salkımda çok sayıda, 1,5 ila 4 cm çapındadır. Çiçek sapı 1,5 ila 2,5 cm uzunluğundadır. Çanak yaprak 5 adet, dökülücü, mızraksıdır. Taç yaprak beş adet, beyaz, pembe ya da pembemsi renkli, kokulu, ters yumurtamsı ve ucu girintilidir. Meyve kırmızı kahverengi ya damor kahverengi, çıplak, parlak, neredeyse küresel ve 6 ila 8 mm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri
Doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Bahçe ve mezarlıklarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 200 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adları
Dilimizde yedi kızkardeş adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Latince kırmızı anlamına gelir. Olasılıkla Roma damescana’nın (Isparta gülü) kırmızı renkli çiçekleri ile ilişkilidir. Tür adı Latince çok çiçekli anlamına gelir. Türün çiçeklerinin küme halinde bulunmasına işaret eder.
Gıda
Meyveleri yenilmektedir. Genç sürgün ve yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Tohumları E vitamini bakımından zengindir.
Tıp
Yaprakları lapa yapılarak yaralara sarılır. Meyve rahatlatıcı, idrar söktürücü, hipoglisemik ve müshildir. Balık kaynaklı zehirlenmelerde başvurulur. Kabızlık, eklem ağrısı, yara ve burkulmalarda başvurulur. Bunun yanında tohumlar müshil ve idrar söktürücüdür. Ayrıca kök tanen bakımından zengindir, büzücü ve gaz gidericidir.
Dikkat
Meyve etinin hemen altındaki tohumların etrafında bir tüy tabakası vardır. Tohumlarındaki kıllar yutulduğunda ağız ve sindirim yolunda tahrişe neden olabilir.
Bir yanıt yazın