Özet
Jacobaea (Kanaryaotu) çok sayıda süs bitkisi değerine sahip türün yanı sıra istilacı potansiyeli yüksek bitkileri de barındıran bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Jacobaea (Kanaryaotu) genellikle 5 ila 100 cm boylanabilen, sucul, çok yıllık ya da tabanda odunsu olan bitkilerden oluşan bir cinstir. Kök genellikle sürünücü ya da odunsu rizomlardır. Gövde dik ila yükselicidir ve çoğunlukla çiçek durumuna doğru dallıdır. Yapraklar almaşlı dizilişli ya da tabanda, düz ya da bölünmüştür. Tabanda rozet oluşturan türlerin yaprakları çoğunlukla çiçeklenme zamanı kurumuş olur. Taban ve alt yapraklar saplı iken üsttekiler sıklıkla sarılıcıdır. Kömeçler türe göre 1 ila 60 adettir. Dilsi çiçekçikler dişi, tüpsü çiçekçikler ise erselik ya da erkektir ve taç sarı renklidir. Kapçık siyah ya da kahverengi, eliptik, dikdörtgensi ya da silindirik, birkaç kabarık çizgili ve tüylü ya da çıplaktır. Sorguç birkaç sıra halinde çok sayıda ince ve beyaz renkli kıllıdır. Cins zaman zaman, bölünmemiş ve iri yaprakları olan Senecio cinsi içinde gösterilmektedir. Cins kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüzde güney yarımküreye de dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]
Etimoloji
Cins adını Aziz Yakup’tan almıştır. İsa’nın on iki havarisinden olan Yakup, havari grubunda yer alan diğer Yakup’tan ayırt edilebilmesi için Zebedi oğlu, ya da Büyük Yakup olarak anılır. 44 yılında Yahudi kral Herod Agrippa tarafından kafası kestirilerek idam edilmiştir. Hristiyanlığın ilk şehidi olarak kabul edilir. Aziz Yakup Yortusu, Roma Katolik Kilisesi tarafından 25 Temmuz’da kutlanmaktadır ve Jacobaea vulgaris bu tarihler arasında çiçek açmaktadır. Ayrıca Yakup gezgin dervişlerin koruyucu azizidir ve bitkiden elde edilen bir merhem ayak ağrısına iyi gelmektedir.
Anahtar
40. Filariler çıplak
41. Filariler 7-10 mm 2. jacobaea (vulgaris)
41. Filariler 3-7 mm
43. Gövde yaprakları tüysüzce; gövde sıklıkla morumsu; iki yıllık 3. aquaticus
43a. Dilsi çiçekçikler 10-14 mm; üst gövde yapraklarının lobları ileriye bakar 3. aquaticus
43b. Dilsi çiçekçikler 4-4,5(-6) mm; üst gövde yapraklarının lobları eksene dik açıda 3. erraticus
