Hesperocyparis glabra (Pürüzsüz servi)

Hesperocyparis glabra (Pürüzsüz servi), Servigiller ailesine bağlı Batıservisi cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda bazı kaynaklarda Cupressus glabra adı ile geçmektedir. Hesperocyparis arizonica‘dan pürüzsüz gövde yapısı ile ayrılmaktadır. Genellikle 6 ila 12 metre büyüyebilen her dem yeşil bir ağaçtır. Gövde 60 cm çapındadır ancak çoğunlukla yaşa bağlı olarak genişlemeye devam etmektedir. Dış kabuk sürekli olarak pullar halinde dökülmekte ve böylece kırmızı renkli iç kabuğu ortaya çıkarmaktadır. Yapraklar pul benzeri, 3 ya da 4 köşeli, 2 ila 3 mm uzunluğunda, sipsivri uçlu, omurgalı, mumsu olup mavi yeşil renkli ve genellikle belirgin küçük beyaz reçine bezli ile kaplıdır.

Kozalak küresel ya da dikdörtgensi, 2,5 cm uzunluğunda, gri ya da kahverengi, sıklıkla başlangıçta mumlu, 3 ya da 4 adet pul çiftli ve pürüzsüz ya da reçine kabarcıkları iledir. Erozyon kontrolünde kullanılmaktadır. Kozalak açılmadan yıllarda kapalı bir biçimde ağaçta kalabilir. Ancak kozalağı taşıyan dal öldüğünde (örneğin orman yangını) kozalak açılır ve yangının yok ettiği orman alanında, tohumlar düşük rekabet şartlarında kolaylıkla çimlenir. Dilimizde pürüzsüz servi adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Hesperocyparis glabra doğal olarak Kuzey Amerika’da yayılış göstermektedir. Ancak peyzaj bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. Park ve bahçelerde görülen bitkinin polenleri umumiyetle şubat ve mart ayları arasında dağılmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca batı servisi anlamına gelir. Cinsin Amerika kıtasına özgü olmasına işaret eder. Epitet Latince çıplak anlamına gelir. Bu terim, bitkinin cins içinde ayırt edici bir parçasının kıl, tüy ya da benzeri bir yapı bulundurmamasını vurgulamaktadır.