Veronica acinifolia (Benlik)

Veronica acinifolia (Benlik), Sinirotugiller ailesine bağlı Mavişot cinsinden genellikle 5 ila 15 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Tabanda çok dallıdır. Yapraklar 3 ila 8 mm uzunluğunda ve 3 ila 6 mm genişliğindedir. Meyve sapı 3 ila 7 mm uzunluğunda, bırahtelerin 1 ila 1,5 katı uzunluktadır. Taç 3 ila 4 mm çapındadır. Kapsül 2 ila 2,5 mm uzunluğunda ve 4 ila 4,5 mm genişliğindedir. Tohum 20 ila 40 arası sayıda, 1,2 mm uzunluğunda ve 0,8 mm genişliğindedir. Dilimizde benlik adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Avrupa ile Orta Asya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Nemli bölgeler, tarlalar ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda Dilovası ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins Azize Veronica’ya adanmıştır. Cinsin çiçeklerinin Veronica’nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyan teolojisine göre İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki kan ve terleri silmesi için Veronica kendisine bir mendil uzatır. İsa mendille yüzünü silip geri uzattığında, Veronica mendilde İsa’nın yüzünün belirdiğini görür. Veronica Antik Yunanca orijinlidir ve gerçek resim anlamına gelir. Diğer bir söylenceye göre, Harran kralı Abgar vebaya yakalanır ve elçisini şifa dağıtıcı olarak meşhur olan İsa’ya gönderir. Elçi İsa’ya gelip kralı tedavi etmesini söyler, İsa bunun olamayacağını söylediğinde de en azından resmini yapıp krala götürmek için izin ister. İsa bunu kabul eder ancak yüzündeki nur yüzünden elçinin gözleri kamaşır ve resmi çizemez. Bunun üzerine İsa su ister, su ile yüzünü yıkar, sonra yüzünü sildiği bezi elçiye uzatır. Yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır.

Epitet Latince Acinos yapraklı anlamına gelir. Türün yapraklarının ballıbabagiller cinsi Acinos cinsinin yapraklarına benzemesine işaret eder. Önceden kalabalık bir cins olan Acinos günümüzde tek türle temsil edilmektedir ve türlerin önemli bir bölümü Clinopodium (yabanifesleğen) cinsine çağrılmıştır. İkili adlandırma öncesi adı “Veronica erecta, acini folio glabro, floribus caeruleis”tir.