Trifolium scabrum (Hıyar dücük)

Trifolium scabrum (Hıyar dücük), Baklagiller ailesine bağlı Yonca cinsinden genellikle 6 ila 20 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde yatık ya da yükselicidir. Kulakçıkların serbest bölümleri üçgensi ve bizsi uçludur. Yaprakçıklar 1 cm uzunluğunda, ters yumurtamsı ila dikdörtgensi, kalınlaşmış ve kenarlarında belirgin yanal damarlıdır. Çiçek durumu tabanda kamamsı olmak üzere yumurtamsı ila silindirik, 0,7 ila 1 cm çapında ve sapsızdır. Çanak tüpü derimsi, silindirik, 10 damarlı ve yaslanıcı tüylüdür. Çanak dişleri mızraksı, çoğunlukla çıplak ve uzunlukları eşit değildir. Taç beyaz ila pembe renkli, 4 ila 7 mm uzunluğunda ve çanaktan daha kısa ya da onunla eşit uzunluktadır. Meyve neredeyse daima çanak tüpüne içkin ve 1 ya da 2 tohumludur. Dilimizde hıyar dücük adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Trifolium scabrum doğal olarak Akdeniz havzası ile Orta Asya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde Avustralya’ya da dağılmıştır. Çalılık, kayalık bölgeler ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle ocak ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1100 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Latince üç yapraklı anlamına gelir. Cinsin yapraklarının çoğunlukla üç yaprakçıklı olmasına işaret eder. Epitet Latince pürüzlü anlamına gelir. Türün çiçek kurulu yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “Trifolium spicis sessilibus lateralibus ovatis scabris” olarak belirtilmiştir.