Rosa sempervirens (İtburnu)
Rosa sempervirens (İtburnu) genelde çalılık alanlarda görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Rosa sempervirens: 26/06/2025; Uzunkum; 1 m.; deniz kıyısı. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Rosales
- Aile:
Rosaceae
- Cins:
Rosa
- Literatür:
Sp. Pl.: 492 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Eşadlar:
Rosa sempervirens (İtburnu), Gülgiller ailesine bağlı Gül cinsinden genellikle 5 ila 10 metre büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Gövdeler uzun ve tırmanıcıdır. Dikenler seyrek, genellikle kavisli ve 50 mm uzunluğundadır. Yapraklar her dem yeşil, parlak, tek teleksi ve her dem yeşildir. Yaprakçıklar 5 adet, derimsi, yumurtamsı ila mızraksı, 1,5 ila 5,5 cm uzunluğunda ve 1 ila 2,5 cm genişliğinde, ucu sivri ila sipsivri, derimsi, tabanı yuvarlak ila kamamsı, kenarları testere dişlidir. Çiçekler genellikle tek ve beyaz renklidir. Çiçek sapı 2 ila 7 cm uzunluğunda ve salgılı kıllıdır. Çanak yapraklar yumurtamsı, sipsivri uçlu, düz kenarlı, kenarlar ve arka yüzeyde bezeli ve 0,8 ila 1,5 cm uzunluğundadır. Bunlar çiçek açma zamanından sonra dökülmektedir. Taç yapraklar 1 ila 2 cm uzunluğundadır. Meyveler küresel ila genişçe oval ve parlak kırmızı renklidir. Dilimizde itburnu adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Rosa sempervirens doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Deniz kenarı, çalılık ve yamaçlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda Kandıra ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince kırmızı anlamına gelir. Olasılıkla Roma damescana’nın (Isparta gülü) kırmızı renkli çiçekleri ile ilişkilidir. Epitet Latince her dem yeşil anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yapraklarını dört mevsim korumasına işaret eder.