Rosa multiflora (Yedi kızkardeş)

Rosa multiflora (Yedi kızkardeş), Gülgiller ailesine bağlı Gül cinsinden tırmanıcı bir çalıdır.

Tanımı#

Dalcıklar silindirik ve genellikle çıplaktır. Dal dikenleri çift olup yaprakların altındadır, ancak zaman zaman seyrek biçimde dağınık da olabilirler, bunlar kavisli, 6 mm uzunluğunda, kalın, düz ve kademeli olarak tabana doğru genişlerler. Yapraklar, sap dahil 5 ila 10 cm uzunluğundadır. Kulakçık taraksıdır. Yaprakçık 5 ila 9 adet, ters yumurtamsı ya da yumurtamsı, 1 ila 5 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 2,8 cm genişliğinde, kenarları testere dişli, ucu sivri ya da yuvarlak küttür. Çiçekler bir salkımda çok sayıda, 1,5 ila 4 cm çapındadır. Çiçek sapı 1,5 ila 2,5 cm uzunluğundadır. Çanak yaprak 5 adet, dökülücü, mızraksıdır. Taç yaprak beş adet, beyaz, pembe ya da pembemsi renkli, kokulu, ters yumurtamsı ve ucu girintilidir. Meyve kırmızı kahverengi ya damor kahverengi, çıplak, parlak, neredeyse küresel ve 6 ila 8 mm uzunluğundadır. Dilimizde yedi kızkardeş adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Rosa multiflora doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. Bahçe ve mezarlıklarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 200 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Latince kırmızı anlamına gelir. Olasılıkla Roma damescana’nın (Isparta gülü) kırmızı renkli çiçekleri ile ilişkilidir. Epitet Latince çok çiçekli anlamına gelir. Türün çiçeklerinin küme halinde bulunmasına işaret eder.

Kullanımı#

Meyveleri yenilmektedir. Genç sürgün ve yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Tohumları E vitamini bakımından zengindir. Meyve etinin hemen altındaki tohumların etrafında bir tüy tabakası vardır. Tohumlarındaki kıllar yutulduğunda ağız ve sindirim yolunda tahrişe neden olabilir. Yaprakları lapa yapılarak yaralara sarılmıştır. Meyve rahatlatıcı, idrar söktürücü, hipoglisemik ve müshildir. Balık kaynaklı zehirlenmelerde başvurulur. Kabızlık, eklem ağrısı, yara ve burkulmalarda başvurulur. Bunun yanında tohumlar müshil ve idrar söktürücüdür. Ayrıca kök tanen bakımından zengindir, büzücü ve gaz gidericidir.