Ophioglossum lusitanicum (Dilotu)
Ophioglossum lusitanicum (Dilotu) genelde çayırlarda görülen ve sporları kış sonundan bahar başına kadar olgunlaşan bir bitkidir.
- 1
Spor
Ophioglossum lusitanicum: 11/02/2021; Denizli Göleti; 220 m.; sulak alan. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Ophioglossales
- Aile:
Ophioglossaceae
- Cins:
Ophioglossum
- Literatür:
Sp. Pl.: 1063 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Eşadlar:
Ophioglossum lusitanicum (Dilotu), Dilotugiller ailesine bağlı Dilotu cinsinden genellikle 5 ila 7 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Rizomları kısa ve diktir. Kökler, yan kök tomurcuklarıyla yeni bitkiler oluşturmaktadır. Yapraklar 1 ila 3 arası sayıda, 1,5 ila 5 cm uzunluğunda, 2 ila 6 cm genişliğinde ve verimsiz yaprak ayası şeritsi mızraksıdır. Verimli yaprak ayası olgunluk zamanında genellikle verimsiz ayanın iki katı uzunluğundadır. Sıkapa üzerindeki yaprak 1 ya da 2 ve rizomdan çıkanlar 1 ila 3 adettir. Sporangia 6 ila 10 çift halinde, başağın tepesi sipsivri ve verimsizdir. Bitki kış aylarının ılıman olmasına bağlı olarak belirir. Dilimizde dil otu adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Doğal olarak Akdeniz havzası ila Kafkasya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Çayır, çalılık ve tarlalarda görülen bitkinin sporları umumiyetle şubat ve mart ayları arasında olgunlaşmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür. Bitki, kısa boyu nedeniyle diğer bitkilerle rekabet etme konusunda dezavantajlıdır. Öte yandan kış mevsiminde, diğer bitkilerin henüz büyümeye başlamadığı evrede görülmektedir.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca yılan dili anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin dik spor taşıyan gövdelerinin yılan dilini andırmasına dikkat çekmektedir. Epitet Latince Portekiz anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret etmektedir. Özgün tanımda bu “Habitat in Lusitania” olarak belirtilmiştir.