Avenula pubescens (Sıkı yulaf)
Avenula pubescens (Sıkı yulaf) genelde yüksek rakımlardaki alpin çayırlarda görülen ve yaz aylarında çiçek açan çok yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Avenula pubescens: 20/05/2025; Altıoluk Yaylası; 1354 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- 2
Habitus
Avenula pubescens: 20/05/2025; Altıoluk Yaylası; 1354 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Poales
- Aile:
Poaceae
- Cins:
Avenula
- Literatür:
Bull. Soc. Roy. Bot. Belgique 7: 68 (1868).
- Yazar:
(Huds.) Dumort.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Avenula pubescens (Sıkı yulaf), Buğdaygiller ailesine bağlı Sıkıyulaf cinsinden bir bitkidir.
Tanımı#
Halihazırda Türkçe kaynaklarda Helictotrichon pubescens adı ile geçmektedir. Gevşek biçimde yığınsı bir bitkidir. Kökler lifli ya da kısa sitolonludur. Gövdeler 30 ila 100 cm uzunluğunda, dik, tabanda hafifçe yatık, pürüzsüz ve 2 ya da 3 düğümlüdür. Yaprak kılıfı kısa biçimde tüylüdür. Alt yaprakların dili 1,5 mm uzunluğunda ve kesik uçlu iken yukarıdaki diller 5 ila 8 mm uzunluğunda ve sipsivri uçludur. Yaprak ayası 3 ila 40 cm uzunluğunda, 2 ila 5 mm genişliğinde, şeritsi, ucu neredeyse sivri, boyuna katlı ve havlı ya da zaman zaman çıplaktır.
Salkım 6 ila 13 cm uzunluğunda, 2,5 ila 5 cm genişliğinde, görece açık ve 10 ila 21 adet başakçıklıdır. Dalları 2 ila 6,5 cm uzunluğundadır. Çiçek sapı 4 ila 26 mm uzunluğunda ve hafifçe pürüzlüdür. Başakçık 11 ila 25 mm uzunluğunda, soluk yeşil ila mor çizgili ve 2 ila 4 adet çiçekçiklidir. Dışkavuzlar ince ve mızraksı olup uzunlukları eşit değildir. İçkavuz dikdörtgensi mızraksı, iki uçlu ve sırttan kılçıklıdır. Dilimizde sıkı yulaf adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Avenula pubescens doğal olarak Avrupa ila Türkistan arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde Uzakdoğu ve Amerika kıtasına da dağılmıştır. Yamaç çayırlar, köknar ile kayın ormanları, kayalık alanlar ve ıslak çayırlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 800 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince küçük avena anlamına gelmektedir. Açık bir şekilde cinsin Avena cinsini andırmasına dikkat çekmektedir. Epitet Latince havlı anlamına gelir ve bu bağlamda yaprakların havlı yapısına işaret etmektedir. Bu terim, bitkinin bir parçasının ince ve yumuşak tüylere sahip olmasını imlemektedir.