Myosotis discolor (Alaca boncuk)

Myosotis discolor (Alaca boncuk), Hodangiller ailesine bağlı Unutmabeni cinsinden genellikle 10 ila 50 cm büyüyebilen tek ya ya da çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde ince, tabandan dallı ve diktir. Taban yaprakları 4 cm uzunluğunda ve 1 cm genişliğinde, mızraksı, tepede küttür. Gövde yaprakları şeritsi, yumurtamsı mızraksı, üsttekiler sivridir. Dik tüylerle kaplıdır. Çiçek kurulu 2 mm’den küçük çiçeklerden oluşur ve gövdenin üstünde görülürler. Bunlar alt bölümde gevşek, üst bölümde yoğundur. Çiçekler başlangıçta sarı ya da krem rengi iken zamanla pembeye ve sonra da maviye dönerler. Taç 4 mm uzunluğunda, çay tabağı biçimindedir. Dilimizde alacaboncuk adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Myosotis discolor doğal olarak Akdeniz havzası ve Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde Afrika ve Amerika kıtalarına da dağılmıştır. Çayırlar, tarlalar ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda Dilovası, İzmit ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca kaynaklıdır ve fare kulağı anlamına gelmektedir. Bu cinse bağlı türlerin taç yapraklarının fare kulağını andırmasına işaret eder. Geleneksel Arapça metinlerde buna uygun olarak bitki azan’ül-far (آذان الفار) olarak geçmektedir. Bitkinin çoğu dildeki yaygın adı ise unutma benidir. Buna göre Hz. Adem, canlıların isimlerini meleklerin karşısında sayarken oldukça ufak bu bitkiyi gözden kaçırmış ve bitki de dile gelerek “beni unutma” diye seslenmiş. Bu nedenle bitkinin adı “unutma beni” olarak kalmıştır. Epitet Latince rengini kaybeden anlamına gelir ve açık bir şekilde türün çiçek renklerinin zamanla değişmesine dikkat çekmektedir.