Thesium divaricatum (Çatal güvelek)

Thesium divaricatum (Çatal güvelek), Güvelekgiller ailesine bağlı Tezgüvelek cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Thesium linophyllon‘dan genel olarak daha az yapraksı, uzun ve daha dik fasiyes; kök toprak seviyesinde dallanıcı, çiçek kurulunun top başlı olmaması ve çiçek örtüsünün genişçe çan biçimli olması ile ayırt edilmektedir. Dilimizde çatal güvelek adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Çayır, çalılık ve iğne yapraklı ağaçların altında görülmektedir. Umumiyetle haziran ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi 400 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ve Körfez ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins Yunan mitolojisinde geçen İyonyalı kahraman Thesus’a adanmıştır. Ayrıca Linaria cinsinin Yunancaki karşılığı da thesium’dur. Bitkinin yaygın adı olan toadflax da Linaria cinsine işaret etmektedir. Yaprakları gerçekten de Linaria yapraklarına benzemektedir. Türkçe yaygın adı güvelek ya da gövelek büyük ihtimalle küçük meyve ya da ham meyve anlamına gelir. Bu durumda ökseotu gibi meyve ağaçlarında görülen türlerin meyvelerinin gerçek meyvelerden ayırt edilmesi yolu izlenmiş olabilir. Her iki cins de yarı parazittir ve morfolojik olarak yakındır. Epitet Latince ayrılmış anlamına gelir ve açık bir şekilde türün genel görünümüne dikkat çekmektedir. Bu terim, bitkinin, örneğin dallarının birbirinden uzak ve çok geniş biçimde ayrılmasını imlemektedir.