Scorzonera cana (Teke sakalı)

Scorzonera cana (Teke sakalı), Papatyagiller ailesine bağlı Tekesakalı cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda bazı kaynaklarda Podospermum canum olarak geçer. 5 ila 60 cm büyüyebilir. Tüysüz ya da havlı, kök gövdesi silindirik ve yaprak kalıntıları ile taç oluşturur. Taban yaprakları düz ila az teleksi, 3 ila 20 cm uzunluğunda, bölümler şeritsi ila şeritsi mızraksı, havlı ya da yünlü ila tüysüzdür. Gövde başına 1 ila 7 arası çiçek başı görülür. Çiçek başları 13 ila 30 mm uzunluğundadır. Dıştaki filariler 3 ila 6 mm uzunluğunda, mızraksı ila yumurtamsı mızraksı, içtekiler 8 ila 20 mm uzunluğunda ve mızraksıdır. Çiçekler sarı renkli ve iç filarilerin 1,5 katı uzunluğundadır. Kapçık 7 ila 10 mm uzunluğunda ve 1,5 mm genişliğinde, silindirik, belirgin çıkıntılı ve tüysüzdür. Sorguç tüyleri beyaz renklidir. Dilimizde tekesakalı, yakı otu, yemlik, dedesakalı ve karakök adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Ortadoğu, Kafkasya ve Avrupa’da yayılış gösterir. Yamaçlar, orman açıklıkları ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 300 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür. Biz deniz kenarında da gördük.

Etimoloji#

Cins adı İtalyanca küçük yılan anlamına gelir ve bu bağlamda yılan ısırıklarına karşı kullanılmasına işaret eder. Cinsin Türkçe adı olan tekesakalı Tragopogon (Yemlik) cinsinin klasik adıdır. Epitet Antik Yunanca ağarmış anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tüy durumuna dikkat çekmektedir.