Potamogeton crispus (Susümbülü)
Potamogeton crispus (Susümbülü), hayatta kalma becerileri gelişmiş olduğu için bazı bölgelerde istilacı tür olarak kabul edilir.
- 1
Yaprak
Potamogeton crispus: 13/08/2021; Sarışeyh Gölü; 211 m.; sulak alan. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Alismatales
- Aile:
Potamogetonaceae
- Cins:
Potamogeton
- Literatür:
Sp. Pl.: 126 (1753).
- Yazar:
L.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Potamogeton crispus (Susümbülü), Susümbülügiller ailesine bağlı Susümbülü cinsinden 1 metre büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Rizomlar tek, iki ya da çok yıllık, kısa, güçlü biçimde dallı, sıkıştırılmış ve düğümlerden köklenicidir. Gövde tek ya da kısmen çok yıllık, 1,5 metre uzunluğunda, dalsız ya da seyrekçe dallı, ipliksi ila sağlam yapılı, sıkıştırılmış ve hafifçe dört köşelidir. Turionlar değişken biçimlerde olup yaprak koltuklarında ve gövde uçlarında üretilmektedir. Turionlar meyvelerle birlikte gelişerek çimlenmektedir, bu sayede yeni filizlenen bitkilerin kışı geçirebilmesini sağlar. Yapraklar şeritsi ya da dikdörtgensidir. Bunlar su altında olup, sapsız, 25 ila 95 mm uzunluğunda ve 5 ila 12 mm genişliğindedir. Yapraklar parlak yeşil renkli, zeytin yeşili ya da özellikle sezon sonuna doğru kahverengi, kenarları testere dişlidir. Bu özelliği ile diğer Potamogeton türlerinden ayırt edilmesi mümkündür.
Yaprakların kenarları genellikle dalgalıdır ancak bu her zaman belirgin değildir. Stipüller koltuklarda, dürülmüş ila tabanda kısaca bitişik, 5 ila 12 mm uzunluğunda, neredeyse üçgensi, narin ve yarı saydam, ucu kesik ya da girintilidir. Çiçek kurulu suyun üzerinde ortaya çıkar ve kısa bir başak halindedir. Çiçek durumu sapı 1,5 ila 7 cm uzunluğunda ve gövde ile aynı kalınlıktadır. Filizler meyvelerle birlikte gelişmekte ve çimlenmektedir. Tepaller genişçe yumurtamsı ve yeşil renklidir. Meyvecikler tabanda birleşik, yumurtamsı, koyu zeytin ya da kahverengimsidir. Genç yapraklar pişirilerek tüketilmektedir. Dilimizde su sümbülü adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Potamogeton crispus doğal olarak Avrasya’da yayılış göstermektedir ancak günümüzde Amerika kıtasında da istilacı tür olarak yayılış göstermektedir. Göl ve derelerde görülen bitki nisan ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır, deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca nehir komşusu anlamına gelir. Cinsin sucul karakterine işaret eder. Epitet ise Latince kıvırcık anlamına gelir. Türün yaprak yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “foliis crispis” olarak belirtilmiştir.
