Ophrys holosericea (Deşdiye salebi)

Ophrys holosericea (Deşdiye salebi), Salepgiller ailesine bağlı Arısalebi cinsinden genellikle 15 ila 40 cm büyüyebilen bir bitkidir.

Tanımı#

Yapraklar 3 ila 6 adet olup dik-yayılıcıdır. Çiçekler çeşitli boyutlarda ve 2 ila 6 adettir. Çanak yapraklar yumurtamsı, 16 mm uzunluğunda ve 8 mm genişliğindedir. Soluk gül, gül-morumsu ya da beyazımsı renklerde olup ortasından yeşil renkli bir damar geçer. Taç yapraklar üçgensi, kulaksı, en çok 4 mm uzunluğunda, gül ya da gül-morumsu renkli ve yoğun biçimde kadifemsidir. Dudak düz kenarlı, nadiren yanal kesikli ya da üç loblu, ters yumurtamsı, trapez şeklinde ya da enine yumurtamsı, genellikle uzunluğundan daha geniş, tabana doğru iki adet hörgüçlü, ucu sarımsı-yeşil kalkık tırnaklı, kestane ya da kırmızımsı-kahverengi ve kadifemsidir. Ayna değişken desenlidir. Dilimizde deşdiye salebi adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Ophrys holosericea Avrupa ile doğu Akdeniz havzasında doğal olarak yayılış gösterir. Çalılık, makilik, ormanlık alan sınırı ve çayırlarda görülmektedir. Umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Yunanca kaş anlamına gelir. Çiçeklerin kenarları belirgin biçimde tüylüdür. Diğer görüş ise Roma uygarlığında kadınların kaşlarını karartmak için bu bitkileri kullanmaları ile ilgilidir. Plinius, bitkileri Roma’da kadınların kaşlarını karartmak için kullandıklarını yazar. Epitet Antik Yunanca ipekle kaplı anlamına gelir. Türün labellumunun ipeksi tüylerle kaplı olmasına işaret eder.