Ononis pusilla (Yaltak dikeni)

Ononis pusilla (Yaltak dikeni), Baklagiller ailesine bağlı Kayışkıran cinsinden genellikle 5 ila 30 cm büyüyebilen salgılı tüylü çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde dik ya da yükselici dik, tek ya da çok sayıda olabilir. Yapraklar üç yaprakçıklı, yaprakçıklar minik dişli, neredeyse dairesel ila dikdörtgensi, 4 ila 13 mm uzunluğunda ve 2 ila 8 mm genişliğindedir. Çiçekler koltuklarda, yoğun terminal salkım halindedir. Çanak çan biçiminde, 6 ila 11 mm uzunluğundadır. Taç sarı renkli, 5 ila 12 mm uzunluğundadır. Meyve yumurtamsı baklavamsı, 4 ila 9 mm uzunluğunda, 3,5 ila 5,5 mm genişliğinde, salgılı tüylü ve 3 ila 5 adet tohum taslaklıdır. Tohumlar dairesel, hafifçe kabarcıklı ve 2 mm uzunluğundadır. Dilimizde yaltak dikeni adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Ononis pusilla doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Yol kenarı, ormanlık alan ve çalılıklarda görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca eşeğin işine yarar anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türlerin sivri dikenleri vardır ve bu nedenle sadece eşekler tarafından tercih edilirler. Epitet Latince çok küçük anlamına gelir ve bu bağlamda türün çiçek boyutuna işaret eder. Özgün tanımda bu “floribus sessilibus lateralibus, foliis omnibus ternatis petiolatis pilosis, stipulis serratis” olarak belirtilmiştir.