Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi)
Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi) genelde sulak alanların kenarında görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Başak
Cyperus alternifolius: 30/12/2020; İzmit Sahili; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- Alem:
Plantae
- Takım:
Poales
- Aile:
Cyperaceae
- Cins:
Cyperus
- Literatür:
Mant. Pl. 1: 28 (1767).
- Yazar:
L.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Sıra:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi), Hasırotugiller ailesine bağlı Hasırotu cinsinden genellikle 50 ila 100 cm büyüyebilen ve neredeyse yarım metre genişliğe erişebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Kökler kalın, lifli, rizomlar kısa ve kalındır. Saplar hafifçe kalın, küt biçimde üç köşeli ya da neredeyse silindirik ve ucu pürüzlüdür. Tabanda yapraklar çok kısa, taban kılıfları sarımsı kahverengi, üst kılıflar soluk yeşil ve çoğunlukla 20 cm uzunluğundadır. Tepede yaklaşık 30 adet şeritsi yaprak bulunur ve bunlar 30 cm uzayabilir. Yapraklar tüysüz, paralel damarlı ve ince uçludur. Çiçek durumu büyük bir şemsiye halinde, 10 ila 20 arası kolludur ve başakçıklar yeşilimsi kahverengidir. Fındıkçık kahverengi, saplı, elipsoit ya da yumurtamsı, 8 mm uzunluğunda ve ucu sivri çıkıntılıdır. Kaynatılarak sindirim sistemi rahatsızlıkları ve ateş tedavisinde kullanılmıştır. Ayrıca külle birlikte yaraları temizlemek için uygulanır. Sapları hasır yapımında kullanılmıştır. Dilimizde japon şemsiyesi ve şemsiye palmiyesi adları ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Afrika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Sulak alanların civarında görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 100 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adının etimolojisi açık değildir. Aramice reçine kelimesinden türetilmiş olması muhtemeldir. Epitet Latince yapraklar almaşlı dizilişli anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yaprak düzenine işaret etmektedir. Özgün tanımda bu “alternatim folio” olarak belirtilmiştir.
