Cruciata laevipes (Sarılık otu)

Cruciata laevipes (Sarılık otu), Kökboyagiller ailesine bağlı Sarılıkotu cinsinden genellikle 20 ila 50 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde zayıf, dik ya da tabanda yatık, basit ya da dallıdır. Uzun, ince ve dallı rizomları vardır. Yapraklar 10 ila 25 mm uzunluğunda ve 4 ila 11 mm genişliğindedir. Çiçek kurulu 5 ila 9 arası çiçeklidir. Çiçek kurulu sapı ve çiçek sapı genellikle yoğun kıllıdır. Taç sarı renkli ve 2 ila 3 mm çapındadır. Çiçekler bal gibi kokar. Merikarp 1 ya da 2 adet, küresel ila yumurtamsı, 2 ila 2,5 mm çapında ve çıplaktır. Yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Kökünden kırmızı boya elde edilir. Büzücü, idrar söktürücü ve yara iyileştiricidir. İyi bir yara otu olduğu kabul edilir. Bunun yanında yapraklar kaynatılarak mide ve bağırsak tıkanıkları ve iştahı açmak için kullanılmıştır. Dilimizde sarılıkotu adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Cruciata laevipes doğal olarak Avrupa ve Batı Asya’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika’ya da dağılmıştır. Çayır, yol kenarı ve orman açıklıklarında görülen bitki umumiyetle nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Latince haçlı anlamına gelir. Cinsin halkavi yaprak dizilişine işaret eder. Epitet Latince pürüzsüz ayak anlamına gelir. Türün pürüzsüz saplarına işaret eder.