Cirsium creticum (Eşek dikeni)

Cirsium creticum (Eşek dikeni), Papatyagiller ailesine bağlı Köygöçerten cinsinden genellikle 1 metre büyüyebilen bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde ortasının üzerinde bolca dallı ve darca yılankavi kanatlı olup kısa üçgensi loblar 2 ila 12 mm uzunluğunda dikenlidir. Orta gövde yaprakları otsu, üst yüzeyde tüysüz, alt yüzeyde ağsı tüylü, daralıcıdır. Üst yapraklar şeritsi mızraksıdır. Çiçek başları küçük terminal kümeler halinde ya da çiçek kurulu dallarında bileşil salkım halindedir. İnvolukrum yarı küresel çan biçiminde ve 13 ila 16 mm uzunluğundadır. Filari 6 ya da 8 sıralı, dıştaki ve ortadaki oval ila dikdörtgensi oval, küt, ağsı tüylüdür. Kapçık 2,5 ila 3,5 mm uzunluğunda, pürüzsüz ve soluk kahverengidir. Sorguç 10 ila 13 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri#

Cirsium creticum doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Sulak alanların civarı ve bataklık alanlarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Kandıra, İzmit ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca şişmiş damar anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı bazı türlerin damar şişmeleri vakalarında tedavi amacıyla kullanılmalarına işaret eder. Epitet Latince Girit anlamına gelir ve açık bir şekilde türün, tip yerine dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “Cette plante croit dans l’Isle de Candie” olarak belirtilmiştir.