Allium atroviolaceum (Lifli körmen)
Allium atroviolaceum (Lifli körmen) ekili arazilerin sınırları ile makilik alanlarda görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Allium atroviolaceum: 07/07/2019; Ballıkayalar; 70 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- 2
Perianth
Allium atroviolaceum: 07/07/2019; Ballıkayalar; 70 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Asparagales
- Aile:
Amaryllidaceae
- Cins:
Allium
- Literatür:
Diagn. Pl. Orient. 7: 112 (1846).
- Yazar:
Boiss.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Allium atroviolaceum (Lifli körmen), Nergisgiller ailesine bağlı Soğan cinsinden genellikle 50 cm ila 1 metre büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Soğan yumurtamsı ve 2,5 cm çapındadır. Dış gömlek grimsi kahverengi ve zarsıdır. Soğancıklar sarımsı kahverengidir. Yapraklar 3 ila 5 arası sayıda, 2 ila 10 mm genişliğinde ve düzdür. Çiçek kurulu küresel şemsiye biçiminde, çok çiçekli ve sıkıdır. Çiçekler mor, kırmızı ya da menekşe renklidir. Ercikler dışarı çıkıktır. Başçıklar koyu mor renklidir. Kapsül 2,5 mm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri#
Allium atroviolaceum doğal olarak Avrupa’dan orta Asya’ya kadar olan bölgede yayılış gösterir. Tarlalar, bağlar, çayırlar, kayalık alanlar ve orman kenarlarında görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca öğütmek anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı sarımsak dişlerinin öğütülerek çeşitli yemeklerde kullanılmasına işaret etmektedir. Bazı kaynaklar ise kelimenin kaçınmak anlamına geldiğini ve bu nedenle sarımsağın rahatsız edici kokusuna dikkat çekildiğini belirtmiştir. Epitet Latince koyu menekşe anlamına gelir ve açık bir şekilde türün çiçeklerinin rengine işaret etmektedir.
Kullanımı#
Yaygın olarak tüketilen bir sebze türüdür. Olgun olmayan meyveler çorbalara eklenmiştir. Meyvelerde demir ve kalsiyum bulunur. Ayrıca tohumları kavrularak kahve olarak tüketilir.
Bitkinin böcekleri ve köstebekleri uzak tuttuğu rapor edilmiştir.