Bupleurum pendikum (Pendik şeytanayağı)

Bupleurum pendikum (Pendik şeytanayağı), Maydanozgiller ailesine bağlı Şeytanayağı cinsinden 10 ila 25 cm ya da nadiren 40 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde köşelidir. Gövde yaprakları 2 ila 5 cm uzunluğunda ve 0,5 ila 1,5 mm genişliğinde ve şeritsidir. 3 ila 15 mm uzunluğunda, eşit olmayan 3 adet kol görülür, bunlar çiçekte geniş açılı ve meyve zamanı diktir. 6 ila 8 mm uzunluğunda 3 ila 5 arası bırahte görülür. İkincil bırahte 5 adet, şeritsi sivri çıkıntılı, 1 ila 1,5 mm uzunluğunda ve kenarı testere dişlidir. Çiçek sapı 0,5 ila 1,5 mm uzunluğundadır. Şemsiyecik 6 ila 8 arası çiçek taşır. Taç yaprak 1 mm uzunluğunda, yumurtamsı dikdörtgensidir. Meyve 1, 8 ila 2 mm uzunluğunda, yumurtamsı-elipsoit ve kahverengidir. Dilimizde pendik şeytanayağı adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bupleurum pendikum doğal olarak Marmara bölgesinde yayılış gösterir. Çalılık ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açar ve bitkiyi deniz seviyesinden 200 metreye kadar olan rakımlarda Karamürsel ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca öküz kaburgası anlamına gelir. Yaprakların sert olmasına işaret eder. Diğer bir seçenek Antik Yunanca öküzün yanında anlamına gelir. Bu isim, büyükbaş hayvanların bitkiyi iştahla tüketmesi nedeniyle ilk defa Nicander tarafından kullanılmıştır. Cinsin Türkçe adı olan şeytanayağının kaynağı doğrusu bizim için meçhul. Muhtemelen cinsin gösterişli bırahteleri ayağa benzetilmiştir. Bazı türler için tercih edilen şeytanyıldızı bu olasılığı daha güçlü hale getiriyor. Çünkü bırahteler gerçekten klasik yıldız biçimindedir. Ancak şeytan tercihi hâlâ meçhul… Epitet Latince Pendik, İstanbul anlamına gelir ve bu bağlamda türün ilk keşfedildiği lokasyona işaret etmektedir.