Dikenli pıtrak
Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Neofit bitki.
Dolaşım
Bitkiler › Papatya takımı › Papatyagiller › Pıtrak › Dikenli pıtrak
Dağılımı
Bitki doğal olarak Güney Amerika orijinli olduğu düşünülmektedir, ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır. Hayli agresif bir istilacıdır. İstila hem bitki çeşitliliğini zayıflatır ve bu da doğrudan faunayı etkiler.
Genel bilgiler
15 ila 100 cm büyüyebilir. Çok dallıdır. Yapraklar sapsız ya da kısa saplı, 2 ila 5 cm uzunluğunda, 3 ila 5 arası parçalı, üst bölümde koyu yeşil, alt yüzeyde beyaz ila gri kaba tüylü ve 1 ila 2 arası üç parçalı sarı renkli dikenlidir. Çiçek başları tek, yaprak koltuklarında sapsız, erkek çiçek başları ise dalların ucundadır. Dikenler kancalıdır. Bu sayede canlıların üzerine yapışarak ya da su üzerinde kalabilmeleri nedeniyle yayılır. Tohumlar bahar aylarında doğrudan dışarı ekilebilir. Tohumların çimlenebilmesi için nem gereklidir.
Gözlem
Tahrip edilmiş araziler, sulak alanlar ve yol kenarında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Dikenli pıtrak, Küçük pıtrak, Dikenli sıraca otu.
Çiçek zamanı
Ağustos-Ekim ayları.
Yükseklik
0-1600 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca “sarı” anlamına gelir. Cinse bağlı bazı bitkilerin sarı boya yapımında kullanılmasına işaret eder. Tür adı Latince “dikenli” anlamına gelir. Türün belirgin dikenli yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Xanthium spinosum, atriplicis folio”dur.
Geleneksel tıp
Aktif bir kanama durdurucudur. Hidrofobi tedavisinde etkilidir. Terletici, yatıştırıcı ve idrar söktürücüdür. Kökleri demlenerek kusturucu olarak kullanılır. Kuduz ve ateş vakalarında başvurulur.
Dikkat
Bitki koyun yünlerine zarar vererek değerlerini düşürür. Özellikle yeni fideleri hayvanlar için zehirlidir. Tohumları da zehirlidir.
Fotoğrafları
Literatür
Species Plantarum 2: 987. 1753. L.