Özet
Xanthium (Pıtrak) istilacı potansiyeli yüksek ve otçul hayvanlar için zehirli olan türleri barındıran bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Xanthium (Pıtrak) genellikle 10 ila 200 cm büyüyebilen tek yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Gövde dik ve dallıdır. Yapraklar gövdede, almaşlı dizilişli, saplı olup yaprak ayası mzıraksı, şeritsi, yumurtamsı, yuvarlak-üçgensi ya da neredeyse dairesel, sıklıkla elsi ya da teleksi loblu ve kenarları düz ya da dişlidir. Kömeçler tablamsı ve tek ya da küme halinde olup dişi ya da erkek çiçeklidir. Dişi kömeçlerin involukrumu elipsoit, 2 ila 5 mm çapında, filarileri 6 ila 12 sıra halinde 30 ila 75 adet, dıştaki 5 ila 8 adedi ayrı, geri kalanı birleşik, uçları çoğunlukla kancalı ve sert olup zamanla pıtrak haline gelmektedir. Çiçekçik iki adet olup taç mevcut değildir.
Erkek kömeçlerin involukrumu tabaksı, 3 ila 5 mm çapında, filarileri 1 ila 2 sıra halinde 6 ila 16 adet, çiçek tablası konik ya da sütunsu, 20 ila 50 adet çiçekçikli ve taç beyazımsı renklidir. Kapçık siyah renkli ve mekiksi olup ters yumurtamsı ila elipsoit, sert ve dikenli pıtrak tarafından çevrilmiştir. Sorguç mevcut değildir. Kısa dallardaki çiçek başları sadece polen üretirken, yaprak koltuklarındakiler tohum üretir. Cins Amerika ve Asya’ya özgüdür ancak günümüzde neredeyse dünyanın tamamına dağılmıştır. Cinse bağlı türler güz aylarında günler kısalmaya başladıktan sonra çiçek açmaktadır. Bitki edepsizliği simgeler. [Harita, Sinonimler, Türler]
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca sarı anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı bazı bitkilerin sarı boya yapımında kullanılmasına işaret eder.
Anahtar
Aç
1. Meyve zamanı involukrum pürüzlü ila kaba tüylü, 12-17 x 8-15 mm, yeşil ila kahverengi, seyrek ya da orta seviyede düz ya da kancalı dikenli; gaga paralel ya da ıraksak, düz ya da kavisli ancak asla kancalı değil strumarium
1. Meyve zamanı involukrum kıllı, 15-30 x 12-20 mm, altın-kahverengi, yoğun biçimde kancalı dikenli; gaga ıraksak, kancalı orientale
