Özet
Viola arvensis (Tarla menekşesi) genelde ekili arazilerde görülen ve bahar sonundan yaz sonuna kadar çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Viola arvensis (Tarla menekşesi) genellikle 10 ila 20 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Yapraklar testere dişlidir. Alt taç yaprak hariç genelde taç yapraklar tamamen beyazdır. Gövde dik, dallı ve tüysüzdür. Taç tek simetrili, krem ya da sarımsı beyaz (nadiren açık mor), 5 ila 15 mm genişliğindedir. Taç ile çanak yaprak ve ercik sayısı beştir. Tek karpel görülür. Yapraklar almaşlı dizilişli, kısa saplı ve kulakçıklıdır. Yaprak ayası yumurtamsı mızraksıdır. Çok sayıda tohum üretebilir ve tohumlar on yıllarca toprakta canlı kalabilir.
Gözlem bilgileri
Doğal olarak Kuzey Afrika ve Avrasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Ekili alanlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ve Körfez ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adları
Dilimizde tarla menekşesi adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adını Atlas’ın kızı Ia’dan almıştır. Bitkinin adı Yunanca’dan (ιον) Latince’ya geçmiş ve viola halini almıştır. Ia utangaç bir orman perisidir. Apollon’dan kaçarken, tanrıça Diana’nın yardımıyla menekşe çiçeğine dönüşmüştür. Menekşelerin, ormanlık alanların altında ve gölgeli yerlerde bulunması, Ia’nın utangaçlığı ve Apollon’dan saklanıyor olması ile bağdaştırılmaktadır. Benzer bir rivayet gizem tanrıçası Proserpine hakkında da anlatılmaktadır. Menekşe toplamakta olan Proserpine, yeraltı tanrısı Pluto’nun saldırısına uğramış ancak Ia’dan farklı olarak Proserpine kurtulamamıştır. Bitkinin adı ile ilgili diğer referans ise, nehir tanrısı İnakhos’un kızı İo’dan (Ἰώ) geldiği yönündedir. Menekşe ile beslenen Io, menekşe çiçeklerini Jüpiter’e ilk sunan kişidir. Tür adı Latince ekili alan anlamına gelir. Türün habitat tercihine işaret eder.
Bir yanıt yazın