Veronica serpyllifolia (Güzelnane)

Tanımı

5 ila 30 cm büyüyebilir. Yaprakları ovaldir. Kökler yaprak koltuklarından büyür. Yatık gövdeler 20 cm uzayabilen çiçek taşıyan dallar uzatır. Yapraklar karşılıklı dizilişli ve kısa saplıdır. Taç beyaz, pembe ya da soluk mavi renkli, mor ya da mavi damarlı ve 6 mm çapındadır. Çiçekli gövdeler dalsızdır. Çiçekler salkım halindedir ve salkımda 10 ila 35 arası sayıda çiçek bulunur. Çiçek sapı 2 ila 5 mm uzunluğundadır. Çanak dört lobludur. İki ercik görülür. Rekabet gücü düşüktür, bu yüzden açık alanlara ihtiyaç duyar. Kapsül 3,5 mm uzunluğunda ve 5,5 mm genişliğindedir. Tohumlar küçük, disk biçimli ve çok sayıdadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Dere kenarı, orman açıklıkları ve nemli çayırlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde güzel nane adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins Azize Veronica’ya adanmıştır. Cinsin çiçeklerinin Veronica’nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyan teolojisine göre İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki kan ve terleri silmesi için Veronica kendisine bir mendil uzatır. İsa mendille yüzünü silip geri uzattığında, Veronica mendilde İsa’nın yüzünün belirdiğini görür. Veronica Antik Yunanca orijinlidir ve gerçek resim anlamına gelir. Diğer bir söylenceye göre, Harran kralı Abgar vebaya yakalanır ve elçisini şifa dağıtıcı olarak meşhur olan İsa’ya gönderir. Elçi İsa’ya gelip kralı tedavi etmesini söyler, İsa bunun olamayacağını söylediğinde de en azından resmini yapıp krala götürmek için izin ister. İsa bunu kabul eder ancak yüzündeki nur yüzünden elçinin gözleri kamaşır ve resmi çizemez. Bunun üzerine İsa su ister, su ile yüzünü yıkar, sonra yüzünü sildiği bezi elçiye uzatır. Yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır. Tür adı Latince Thymus serpyllum yapraklı anlamına gelir. Türün yaprakları ile Thymus serpyllum (kekik) yaprakları arasında benzerliğe işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Veronica pratensis serpyllifolia”dır.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.