Veronica polita (Maviş ot)

Tanımı

5 ila 20 cm büyüyebilir. Gövde yatık, dallı, 1 ila 3 çift yapraklı ve tüylüdür. Yapraklar koyu yeşil renkli, karşılıklı dizilişli, kısa saplı, dişli, tırtıklı, yuvarlak ya da ovaldir. Yaprak sapı 1 ila 5 mm uzunluğundadır. Çiçekler küçük ve parlak mavi renklidir. Çiçekler erseliktir. Çanak lobları genişçe yumurtamsı ya da eliptiktir. Taç mavi renkli ve 5 ila 8 mm çapındadır. Kapsül sıkıştırılmış ve iki lobludur. Tohumlar 20 ila 24 arası sayıda ve soluk sarı renklidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Tarlalar, orman açıklıkları ve yol kenarında görülür. İzmit ve Körfez ilçelerinde gözlemlenmiştir. Mart ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde mavişot adı ile bilinmektedir.

Gıda

Genç yaprak ve gövdeler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir.

Tıp

Adet sancısı ve adet dışı rahim kanaması tedavisinde kullanılır.

Etimoloji

Cins Azize Veronica’ya adanmıştır. Cinsin çiçeklerinin Veronica’nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyan teolojisine göre İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki kan ve terleri silmesi için Veronica kendisine bir mendil uzatır. İsa mendille yüzünü silip geri uzattığında, Veronica mendilde İsa’nın yüzünün belirdiğini görür. Veronica Antik Yunanca orijinlidir ve gerçek resim anlamına gelir. Diğer bir söylenceye göre, Harran kralı Abgar vebaya yakalanır ve elçisini şifa dağıtıcı olarak meşhur olan İsa’ya gönderir. Elçi İsa’ya gelip kralı tedavi etmesini söyler, İsa bunun olamayacağını söylediğinde de en azından resmini yapıp krala götürmek için izin ister. İsa bunu kabul eder ancak yüzündeki nur yüzünden elçinin gözleri kamaşır ve resmi çizemez. Bunun üzerine İsa su ister, su ile yüzünü yıkar, sonra yüzünü sildiği bezi elçiye uzatır. Yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır. Tür adı Latince cilalı anlamına gelir. Yaprakların derimsi ve cilalı görünümüne işaret eder.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.