Veronica multifida (Devesabunu)

derleyen:

Tanımı

7 ila 45 cm büyüyebilir. Tabanda odunsudur. Gövde yatık, yükselici ya da diktir. Alt yapraklar derin teleksi ila iki teleksidir. Üst yapraklar düzensiz teleksidir. Yapraklar 5 ila 14 mm uzunluğundadır. Taç soluk mavi renklidir. Başçıklar menekşe renklidir. Çiçek kurulu 1 ila 6 arası sayıda, karşılıklı dizilişli, 3 ila 10 cm uzunluğunda ve 10 ila 50 arası sayıda çiçek bulundurur. Çiçek kurulu sapı 2 ila 5 cm uzunluğundadır. Çiçek sapı 2 ila 9 mm uzunluğundadır. Çanak 2 ila 4 mm uzunluğunda ve 4 ila 5 arası sayıda lobludur. Taç mavi, pembe ya da beyaz renklidir. Meyve ters yüreksi ve 2 ila 10 arası sayıda tohumludur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Kafkasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Orman açıklıkları, tarlalar, yol kenarı ve kayalık yamaçlarda görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Nisan ve haziran ayları arasında çiçek açar. 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde deve sabunu adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins Azize Veronica’ya adanmıştır. Cinsin çiçeklerinin Veronica’nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyan teolojisine göre İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki kan ve terleri silmesi için Veronica kendisine bir mendil uzatır. İsa mendille yüzünü silip geri uzattığında, Veronica mendilde İsa’nın yüzünün belirdiğini görür. Veronica Antik Yunanca orijinlidir ve gerçek resim anlamına gelir. Diğer bir söylenceye göre, Harran kralı Abgar vebaya yakalanır ve elçisini şifa dağıtıcı olarak meşhur olan İsa’ya gönderir. Elçi İsa’ya gelip kralı tedavi etmesini söyler, İsa bunun olamayacağını söylediğinde de en azından resmini yapıp krala götürmek için izin ister. İsa bunu kabul eder ancak yüzündeki nur yüzünden elçinin gözleri kamaşır ve resmi çizemez. Bunun üzerine İsa su ister, su ile yüzünü yıkar, sonra yüzünü sildiği bezi elçiye uzatır. Yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır. Tür adı Latince çok parçalı anlamına gelir. Türün yapraklarının yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı Veronica montana, folio vario”dur.