Valeriana carinata (Sandal kuzugevreği)

derleyen:

Tanımı

Halihazırda bazı kaynaklarda Valerianella carinata adı ile geçmektedir. 5 ila 30 cm büyüyebilir. Meyvelerin olgunlaşma zamanı alt yapraklar genellikle kalıcıdır. Yapraklar 10 ila 15 mm uzunluğunda ve 1 ila 10 mm genişliğinde, düz ya da dişli, dikdörtgensi ila kaşıksıdır. Çiçek kurulu çiçek zamanı yarı küresel, meyve zamanı ise gevşek küreseldir. Bırahte otsu, 5 ila 15 mm uzunluğunda ve 1 ila 4 mm genişliğinde, şeritsi, ters mızraksı ya da dikdörtgensidir. Çiçekler beyaz, ya da daha sıklıkla mavimsi, nadiren leylak renklidir. Çanak görülmez. Meyve dökülücüdür.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa, Kafkasya, Ortadoğu ve kuzey Afrika’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimler] Kayalık yamaçlar ve orman açıklıklarında görülür. Gebze ilçesinde gözlemlenmiştir. Nisan ve haziran ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde sandal kuzugevreği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince sağlıklı anlamına gelir. Tıbbi özelliklerine işaret eder. Bazı kaynaklarda bitkinin adını, Claudius Caesar’ın karısı Valeria Messalina’nın doktoru Vettius Valens’ten aldığını aktarmaktadır. Cinsin Türkçe adı olan kuzugevreği muhtemelen cinsin uluslararası adından gelmektedir. Bitkiler örneğin İngilizce’de “kuzu marulu” (lamb’s lettuce) olarak bilinir. Tür adı Latince kayıkçık anlamına gelir. Türün meyve zamanı çiçek başlarına işaret eder. Özgün tanımda bu “fructibus oblongis nudis umbilicatis dorso carinatis” olarak belirtilmiştir.

Gıda

Genç yapraklar çiğ olarak tüketilir.

Fotoğrafları