Tussilago farfara

Öksürük otu

Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Avrupa-Sibirya elementi.

Dolaşım

Bitkiler › Papatya takımı › Papatyagiller › Öksürükotu › Öksürük otu

Dağılımı

Bitki doğal olarak orta Avrupa, Asya ve kuzey Afrika’da yayılış gösterir.

Genel bilgiler

4 ila 15 cm büyüyebilir. Ancak meyve zamanı 30 cm boya ulaşır. Taban yapraklar saplıdır ve yaprak ayası 10 ila 20 cm çapındadır. Bunlar çiçekler solduktan sonra gelişmeye başlar. Gövde yaprakları çok sayıda, morumsu ve pulsudur. Bunlar çiçek zamanı dik, sonrasında ise sarkıktır. Çiçek başları 1,5 ila 2,5 cm çapındadır. Filariler şeritsi, küt, sıklıkla morumsu, beyaz tüylü ya da zaman zaman siyah salgılı tüylüdür. Tohumlar mart ve mayıs aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. -29 dereceye kadar dayanıklıdır.

Gözlem

Tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve tarlalarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Yaygın adları

Kabalak, Deveşaplağı, Devetabanı, Gabalah, Gabalak, Kavalak, Kusut, Öksürük otu, Sulandık otu, Şabla, Kınaçiçeği, Kınaotu, Lapaza.

Etimoloji

Cins Latince “öksürük giderici” anlamına gelir. Cinsin geleneksel olarak öksürük giderici olarak kullanılmasına işaret eder. Tür adı Antik Yunanca “kavak” anlamına gelir. Türün yapraklarının kavak ağacı (Populus) yapraklarına benzemesine işaret eder. Antik Yunanca metinlerde “chamaeleuce” olarak geçer, bu da “yer kavağı” anlamına gelir.

Mutfak

Çiçek tomurcukları ve genç çiçekler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Salatalara tat vermesi için konulabilir. Yapraklar çorbalara eklenir. Yaprak ve çiçekleri kurutularak çay elde edilir.

Geleneksel tıp

Viral enfeksiyonlar, grib, soğuk algınlığı, ateş, romatizma ve gut hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Astım ve öksürük sorunlarında başvurulmuştur. Etkili bir yatıştırıcı ve balgam söktürücüdür. Bitki özü bağışıklık direncini arttırabilir. Bitki, kronik amfizem ve silikoz hastalığının tedavisinde kullanılır. Çiçekler lapa haline getirilerek egzama, yara, ısırık ve iltihaplara uygulanır. Kökü terleticidir.

Dioscorides: Kökü incedir ve faydasızdır. Yapraklar iltihap gidericidir. Öksürük ve nefes darlığı vakalarında etkilidir. Bal ile kaynatıldığında ölü ceninleri dışarı atar.

Plinius: Kökü servi kökü ile yakılır ve öksürük vakalarında bir boru yardımı ile (sigara gibi) dumanı solunur.

İbn-i Sînâ: Yaprakları dolama vakalarında kullanılır. Öksürük gidericidir ve nefes darlığına iyi gelir.

Birûni: Öksürük gidericidir.