Tulbaghia (Sosyetesarımsağı)

Tulbaghia (Sosyetesarımsağı) hakkında genel bilgiler.

Özet

Tulbaghia (Sosyetesarımsağı) büyük ölçüde Güney Afrika’ya özgü olan bir cinstir ancak bazı türleri süs bitkisi olarak değer görmektedir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Amaryllidaceae

Nergisgiller

Tanımı

Tulbaghia (Sosyetesarımsağı) sarımsak ya da soğan benzeri kokuya sahip olan çok yıllık geofit bitkilerden oluşan bir cinstir. Kök kormus ya da rizom formundadır. Rizomlar şişkin ve düzensiz biçimlidir ve yaprak tabanlarının kurumuş kılıfları ile çevrilidir. Yapraklar 4 ila 8 adet, tabanı çok kısa kılıflı ve ipliksi ya da darca şeritsidir. Çiçek durumu sapı tek ya da nadiren iki adet olup diktir. İnvolukral bırahte 2 adet, yumurtamsı sipsivri ila darca mızraksıdır. Çiçek durumu şemsiye formunda, iki sıpata benzeri bırahte ile çevrilidir. Şemsiye 3 ila 40 adet çiçek taşır. Çiçek örtüsü bölümleri uzunluklarının yarısı kadar olan bir tüpte birleşir ve üç ya da daha fazla serbest pul veya etli tüpsü bir taç (corona) taşırlar. Meyve çiçek örtüsünün kalıntıları tarafından örtülmüştür. Tohumlar düz ve siyah renklidir. Cins Afrika’nın güneyine özgüdür ancak günümüzde Avrupa ve Amerika kıtalarına da yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins 14 Mayıs 1699 – 11 Ağustos 1771 yılları arasında yaşamış ve Güney Afrika kolonisinin valiliğini yapmış Ryk Tulbagh‘a adanmıştır. Cape’teki ilk kütüphaneyi kuran ve bilimsel araştırmaları destekleyen vali ayrıca Avrupa’ya çok sayıda bitki örneği göndermiş ve bu nedenle adı ölümsüzleştirilmiştir.

Kocaeli’ndeki türler

Tulbaghia (Sosyetesarımsağı)

Tulbaghia violacea

Sosyete sarımsağı

1

Cuscuta europaea (Bostanbozan) tek ya da çok yıllık otlar ile çalıların üzerinde görülen ve yaz aylarında çiçek açan parazit bir bitkidir.

3

Cuscuta planiflora (Gökten yağan) genelde otların üzerinde görülen ve bahar ortasından yaz sonuna kadar çiçek açan parazit bir bitkidir.

5

Cuscuta campestris (Kafir saçı) tarım ürünlerine zarar veren ve istilacı potansiyeli yüksek olan parazit bir bitkidir.

7

Convolvulus tricolor (Gündüz sarmaşığı) üç renkli çiçekleri nedeniyle yaygın olarak yetiştirilen popüler bir süs bitkisidir.

9

Convolvulus arvensis (Tarla sarmaşığı) en agresif istilacı bitkilerden biri olan ve neredeyse her habitat türünde görülen bir bitkidir.

11

Convolvulus lineatus (Top yayılgan) yüksek rakımlardaki steplerde görülen ve bahar ortasından yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.

13

Convolvulus pentapetaloides (Beş yayılgan) genelde kumlu topraklarda görülen ve bahar ortasından yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Derleyen

İzmitli, Kocaeli Üniversitesi'nde bitki tarihi üzerine çalışıyor.

Hakkında

Kocaeli’nde görülen bitkilerin klasik ve modern kaynaklara göre tıbbi, mutfak, ekonomik, vb. alanlardaki potansiyelinin ortaya konması amaçlanmış, ayrıca ilin bitki zenginliği fotoğraflarla desteklenerek ilgililer için bir kaynak oluşturulması gayesi güdülmüştür.