Tanımı
Türün atası olasılıkla Triticum boeoticum türüdür. Tek yıllık bir bitkidir. Gövdeler küme halinde ya da tek, 45 ila 80 cm uzunluğunda, ince, yeşil renkli, çıplak ve boğumlar geriye kıvrık seyrek tüylüdür. Yaprak kılıfı çıplak (ancak en alttaki seyrek tüylü) ve kenarları kirpiklidir. Yaprak ayası 2 ila 6 mm genişliğinde, kısa havlı ve kenarları pürüzsüz ya da hafifçe pürüzlüdür. Başak dik, 2,5 ila 4 cm uzunluğunda ve güçlü biçimde yanal olarak sıkıştırılmıştır. Eksen çıplak ya da seyrekçe kirpiklidir. Başakçık 2 ila 3 çiçekçikli, genellikle biri verimli ve en üsttekiler verimsizdir. Dışkavuz 6 ila 8 mm uzunluğunda, derimsi, iki dişli ve iki omurgalıdır. Verimli içkavuz kayıksı, 8 ila 10 mm uzunluğunda ve 3 ila 8 cm uzunluğunda pürüzlü kılçıklıdır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğu Avrupa, kuzey Afrika ve batı Asya’da yetiştirilir. İlk defa on bin yıl önce Anadolu’da kültüre alındığı öne sürülmektedir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Kayalık yamaçlar, çayırlar ve tarlalarda görülür. Karamürsel ilçesinde gözlemlenmiştir. Haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açar. 200 ila 1100 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde siyez adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Latince otlamak anlamına gelir. Beri taraftan cins, insanoğlunun ilk yetiştirdiği bitkiler arasındadır. Tür adı Latince tek taneli anlamına gelir. Türün başakçıklarındaki çiçekçiklerinden sadece birinin verimli olmasına işaret eder. Doğallıkla her başakçık tek bir tane üretecektir. Siyez kelimesi türün Hitit dilindeki karşılığı olan “ziz” kelimesinden muharreftir.
Gıda
Bulgur adıyla bilinen ve yaygın olarak tüketilen gıdanın üretildiği bitkidir. Tohumları pişirilerek tüketilir.
Fotoğrafları
