Kış ıhlamuru
Bakımı
Tilia cordata çok yıllık bir ağaçtır. Nemli ya da kuru toprağı, güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Donlara dayanıklıdır.
Yetiştirme
Tilia cordata açık orman, çalılık ve ormanlık alanlarda görülür. Kumlu, killi ve tınlı topraklara uyumludur.
Yaygın adları
Small leaved lime, Littleleaf linden, Small leaved linden; Küçük yapraklı ıhlamur, Kış ıhlamuru.
Etimoloji
Cins adı Latince ıhlamur; tür adı ise Latince kordat anlamına gelir.
Bitki tarihi
Erkek ve dişi bireyler tamamen farklıdır. Erkek bireylerin ahşabı daha sert, kırmızımsı, budaklı ve daha fazla kokuludur. Kabuğu daha kalındır ve kabuk soyulduğunda bükülmez, erkek bireyler de dişiler gibi çiçek ve tohum üretir. Dişilerin ahşabı beyazdır ve çok kalitelidir. Yapraklarının suyu ve kabuğu tatlı olmasına rağmen hiçbir hayvan onun meyvesine dokunmaz. Kabuk ve gövde arasında bir dizi ince katlar bulunur. Bunlardan halat yapımında faydalanılır ve eski zamanlarda şeref kurdelesi ya da çelengi yapılırdı. Ahşabı ağaç kurtlarına karşı dayanıklıdır.
Koruma
THE IUCN Red List’e göre Asgari endişe altında tür sınıfı içindedir.
Taksonomi
Superregnum: Eukaryota
Regnum: Plantae
Cladus: Angiosperms | Eudicots | Rosids
Ordo: Malvales
Familia: Malvaceae
Subfamilia: Tilioideae
Genus: Tilia
Sectio: Tilia
Raunkiaer: Phanerophyte
Flora of Turkey
Differs from T. rubra subsp. caucasica in its suborbicular, usually smaller and less obliquely cordate leaves, with a more abruptly acuminate tip, glaucous lower surface and less prominent tertiary veins, and smaller fruits. II:422.
Literatür
The Gardeners Dictionary: eighth edition no. 1. 1768. Mill.
Fotoğrafları
Yapısı
40 metre büyüyebilir. Gövde 1 metre çapa ulaşabilir. Genç ağaçların gövdesi grimsi ve pürüzsüzdür, yaşlandıklarında ise dikey çıkıntı ve yatay çatlaklar görülür. Dallar diktir ve yıllar geçtikçe kalınlaşırlar. Yapraklar alternat, yuvarlak ya da triangular ovat, 3 ila 8 cm. uzunluk ve genişliğinde, yaprak damarı aksillerinde görülen kahverengi tüyler hariç tüysüz, belirgin biçimde cordattır. Tomurcuklar alternat, yumurta biçimli, kırmızı lekelidir. Terminal tomurcuk görülmez. Çiçekler aktinomorfik, hermafrodit, küçük, sarı ile yeşil arası renklerde, 5 ila 11 arası kümeler halinde, zengin ve belirgin kokuludur. Sepal ve petal sayısı beştir. Tohumlar Ekim ayında olgunlaşır. Taşınması kolay bir ağaçtır. Haziran ve Temmuz aylarında çiçek açar.
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın. Çiçekleri soğuk algınlığı tedavisinde kullanılır. Çayı spazm çözücü, terletici, balgam söktürücü, laksatif ve sedatiftir. Bu çay ayrıca hazımsızlık, yüksek tansiyon, arter sertleşmesi, histeri, kusma ve çarpıntı vakalarında etkilidir. Çiçekler narkotik etkisinden dolayı, sadece yeni açıldıklarında hasat edilmelidir.
Olgun meyvelerinden yapılan çay hayli yaygın bir biçimde tüketilir. Çiçeklerinden elde edilen bal değerlidir. Antispasmodic: Antispazmodik. Spazm engelleyici ilaç. Diaphoretic: Diyaforetik. Terlemeyi arttırıcı ilaç. Ekspektoran: Expectorant. Öksürük ilacı, Balgam söktürücü. Hypotensive: Hipotansif. Kan basıncını düşürücü ilaç. Laxative: Laksatif. Kabızlık tedavisinde kullanılan ilaç. Sedative: Sedatif. Sakinleştirici, yatıştırıcı ve rahatlatıcı ilaç.