Bitkiler › Ballıbaba takımı › Ballıbabagiller › Kısamahmut › Kurtluca
Tıbbi bitki, Avrupa-Sibirya elementi.
5 ila 60 cm büyüyebilir. Sitolonlu bir bitkidir. Gövde dik ya da yükselici ve dallıdır. Yapraklar dikdörtgensi ila yumurtamsı dikdörtgensi, kenarlar dişli, tabanda yüreksi ya da kamamsı ve genellikle ana gövdede sarılıcıdırlar. Çiçekler morumsu pembe renkli ve erseliktir. Tohumlar bahar aylarında sera ortamında ekilebilir. Ezildiğinde sarımsak benzeri bir koku yayar.
Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler]
Sulak alanlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Dilimizde Kurtluca ve Su sarımsağı adları ile bilinmektedir.
Mayıs ve eylül ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adını Troya’nın ilk kralı olan Teucer’den (Τεῦκρος) almıştır. Köklerinin Troya’ya dayandığını kabul eden Roma Uygarlığı için önemli bir isimdir. Dalak tedavisinde kullanılan bitkinin bu etkisini ilk keşfeden odur. Biçimsel benzerliği nedeniyle, cancan (Veronica chamaedrys) bitkisi de kralın adı ile anılmaktadır. Teucer, nehir tanrısı Skamander ile nimf Idaea’nın oğludur. Hayatı hakkında en erken bilgiler, Virgil’in Roma’nın kökenlerini anlattığı eseri Aeneas Destanı’nda yer almaktadır. Girit adasında yaşanan büyük bir kıtlık esnasında, ada halkının bir bölümü ile birlikte Anadolu’ya göç etmiştir. Troya şehrini kurmuş ve bu nedenle bir süre şehir Teukria, şehirde yaşayanlar ise Teukrialı olarak anılmıştır. Yeraltından gelecek bir düşmanla karşılaşacağı yere yerleşmesi gerektiği yönünde bir kehanet dinleyen Teucer, Troya yakınlarında konakladığı esnada çok sayıda tarla faresinin kamp alanına gelmesi üzerine şehri buraya kurar. Bölgedeki dağa da, Giritteki Ida dağının adının verir (Bugün Çanakkale sınırları içinde yer alan Kaz Dağı). Günümüzde Ayvacık, Çanakkale sınırları içinde bulunan Apollon Smintheus tapınağındaki fareler bu hadiseye işaret eder. Smitheus, ‘fare tanrı’ anlamına gelir ve farelerin yok edilerek ekinlerin korunmasını ya da farelerin düşmanı yok etmesini simgeler. Tür adı Latince sarımsak anlamına gelir. Türün yaprakları ezildiğinde çıkan sarımsak benzeri kokuya işaret eder. Alttür adı ise Antik Yunanca Teucrium scordium’a benziyor anlamına gelir. Alttür, türden gövde yapraklarının tabanda yüreksi olması ile ayırt edilir. Alttür önceden tür statüsünde idi.
Parazit düşürücü, mantar önleyici, antiseptik, terletici ve toniktir.
Görüşünüzü Yazın