Site icon Kocaeli Bitkileri

Tagetes (Kadifeçiçeği)

Kadife çiçeği

Tagetes erecta: 24/10/2020; Yenikent; 138 m.; yol kenarı. © Hüseyin Cahid Doğan

Özet

Tagetes (Kadifeçiçeği) özellikle bahçe ve mezarlara dikilen hayli meşhur süs bitkilerini barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Tagetes (Kadifeçiçeği) 10 ila 80 cm büyüyebilen, aromatik tek ya da çok yıllık otlar ile çalılardan oluşan bir cinstir. Gövdeler dik ve dallıdır. Lifli köklere sahiptirler. Yapraklar gövdede, çoğunlukla karşılıklı dizilişli ve saplı ya da sapsızdır. Yaprak ayası mızraksı ila ters mızraksı, genellikle 1 ila 3 adet teleksi loblu ya da derin derin teleksi ve kenarları dişli ya da düzdür. Kömeçler ışınsal ya da tablamsıdır. İnvolukrum darca silindirik ya da mekiksi ila topaçsı ve 1 ila 12 mm çapındadır. Filariler kalıcı ve 1 ila 2 sıra halinde 3 ila 21 adettir. Çiçek tablası dışbükey ila konik ve pürüzsüz ya da çukurludur.

Dilsi çiçekçikler mevcut değildir ya da 1 ila 8 adet, dişi ve verimli olup taç sarı, turuncu, kırmızı, kahverengi ya da beyaz renklidir. Tüpsü çiçekçikler 6 ila 120 adet, erselik ve verimli olup taç yeşilimsi sarı ila turuncu renklidir. Çiçek başları ortalama 4 ila 6 cm çapındadır. Kapçık darca primatsi ya da mekiksi-silindirik, zaman zaman hafifçe düzleştirilmiş ve çıplak ya da tüylüdür. Sorguç kalıcı ve 2 ila 5 adet pulludur. Tarım zararlılarını uzaklaştırdığı düşünülmektedir. Bu nedenle domates, patlıcan, biber ve patates gibi bitkilerin yanına dikilmiştir. Ancak baklagillerin yanına dikilmemelidir. Bozulmuş arazilerin ıslahı için başvurulmuştur. Gıda boyası olarak da işlenen bitkilerden elde edilen yağ parfümeride kullanılmaktadır. Aztekler tarafından ölüleri anmak için düzenlenen festivalde yaygın olarak kullanılmıştır. Mide ve bağırsak sorunlarından çayı tüketilmektedir. Cins Amerika kıtasına özgüdür ancak süs bitkisi olarak değerli olması nedeniyle dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins Tages onuruna adlandırılmıştır. Adını Jüpiter’in torunu Tages’ten (Tagēs) almaktadır. Etrüsk dininin kurucu peygamberi olarak kabul edilen Tages, Etrüsklere, sonraları Roma Uygarlığı’nda da oldukça önemli bir yere sahip olan, kehanet ve tanrısal iradenin belirlenmesi için uygulanması gereken yöntemleri öğretmiştir. Roma Uygarlığı’nda devlet görevlilerinin ve askerlerin önemli konularda danıştığı haruspices adı verilen resmi görevliler vardı. Tagetes türleri, sürülmüş bir tarladan çıktığına inanılan Tages gibi, önceki yıl toprakta kalmış kök kalıntısından yeniden çıkmaktadır.

Kocaeli’ndeki türler

Tagetes erecta

Kadife çiçeği

Exit mobile version