Suaeda (Cirimotu)

Özet

Suaeda (Cirimotu) genelde tuzlu alanlarda görülen ve bazı bölgelerde tüketilmekte olan türleri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Caryophyllales

Karanfil takımı

Amaranthaceae

Horozibiğigiller

Tanımı

Suaeda (Cirimotu) tek ya da çok yıllık otlar ile çalımsı ile çalılardan oluşan bir cinstir. Gövde yatık ya da dik, basit ya da dallı olup dikenli, eklemli ve etli değildir. Yapraklar almaşlı ya da karşılıklı dizilişli, sapsız ya da kısa saplı, etli, şeritsi ila mızraksı, tepede küt ya da sivri ve sıkla terminal bir dikene sahiptir. Çiçek durumu dikazyum talkım halinde olup 1 ila 12 adet çiçekten oluşan kümeler halindedir ve bunlar bileşik başaklarda ya da salkımlardadır. Her küme yaprak benzeri bir bırahtenin ekseninde ya da bırahtesiz ve 1 ila 7 adet ikincil bırahte ile desteklenmiştir. İkincl bırahteler kalıcı, yumurtamsı ila mızraksı, zarsı, düz ya da kesik kenarlı ya da zaman zaman kirpikli ve yuvarlak ya da sivri ila sipsivri uçludur. Çiçeklerin tamamı erselik ya da erselik ve dişi çiçekler karışıktır. Çiçek örtüsü bölümleri kalıcı olup meyveyi sarmaktadır. Ercik genelde beş adettir. Torbacık çeşitli formlardadır. Tohum yatay ya da dikey dizili, neredeyse küresel ila mercimeksidir. Tohum kabuğu siyah, kahverengi, kırmızı ve yeşil tonlarında olup pürüzsüz ya da ağsıdır. Cins neredeyse dünyanın tamamında yayılış gösterir ve türlerin büyük bölümü tuzlu ya da alkali topraklarda görülür. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Arapça siyah tuz anlamına gelir. Cinsin habitat tercihine işaret eder. Ayrıca tuzdan arındırılarak kurutulmuş yapraklar siyah rengini almaktadır. Bitkinin Türkçe adı olan cirimotu Türkçe kökenli gibidir. Türkçede cirim kelimesi kayış anlamına gelir ancak bitki ile ilgisine dair bir bulguya rastlamadık. Cins adı, Mısır ve Arap yarımadasının florası üzerinde çalışan Peter Forsskål tarafından doğrudan Arapça karşılığı kullanarak kurulmuştur. Bitkilerin külleri cam yapımında kullanılmıştır. Ayrıca gıda amaçlı da tüketimektedir. Cinse bağlı bazı türlerden siyah ya da kırmızı renkli boya elde edilmiştir.

Kocaeli’ndeki türler

Suaeda maritima

Suaeda maritima

Yatık cirim